دوفصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسرا
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
واکاوی تاثیر اساتید بر شخصیت کلامی-فلسفی آیت‌الله جوادی‌آملی(با تاکید بر کلام‌سیاسی) برپایه روش هرمنوتیکی اسکینر
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-04-21)آیت‌الله عبدالله جوادی‌آملی دارای جامعیت نسبی در دین‌شناسی و نیز در پردازش مسایل کلام‌سیاسی است. وی دارای آثار متنوع و متکثر در اضلاع مختلف علم دینی از جمله حیطه‌های کلامی- سیاسی است که وی را شخصیتی شاخص ساخته است. مقاله ...
-
«مقایسه ماهیت فلسفه و رویکرد تطبیقی آن از منظر علامه طباطبایی، دکتر حائری یزدی و دکتر فلاطوری»
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-04-21)مسئله اصلی این پژوهش، مقایسه ماهیت فلسفه و رویکرد تطبیقی آن با تاکید بر آراء علامه طباطبایی، دکتر حائری یزدی و دکتر فلاطوری است که با روشی مقایسه‌ای، ضمن پردازش اولیه در توصیف دیدگاه سه اندیشمند و جستجوی تمایزات و تشابهات، ...
-
بررسی تحلیلی ملازمات فلسفی «معرفت نفس» با «معرفت ربّ» با محوریت رابطه نفس و بدن
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-04-21)یکی از احادیث بسیار مهم در باب ارتباط خودشناسی با خداشناسی حدیث «مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّه» می‌باشد. روایت یادشده، توسط بسیاری از اندیشمندان مسلمان، مورد بررسی، تبیین و تحلیل قرار گرفته است. در این میان، علامه ...
-
نگرشی تحلیلی بر جایگاه اسم دهر عرفانی در هستی شناسی شهودی
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-04-21)اسم دهر به عنوان یکی از اسماء کلّیه الهیه در نظام اسمائی عرفان جایگاه ویژه‌ای‌دارد.ماهیت شناسی این اسم جزء سرفصل‌های مهجور ، در آثار مکتوب عرفان نظری است.هر چند معمار ساختمان حکمت شهودی یعنی ابن عربی و شارحان متقدّم مکتب ...
-
بررسی معانی و لوازم کمال جلاء و کمال استجلاء از منظر عارفان مسلمان
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-04-21)از جمله اصطلاحاتی که در طول تاریخ عرفان اسلامی همواره مورد توجّه قرار عارفان الهی بوده است، دو اصطلاح کمال جلاء و استجلاء است. گرچه برخی از ریشه‌ها و معانی مشابه آن در متون دینی یافت می‌شود، لکن می‌توان چنین گفت که واضع ...
-
بررسی حکم‌ناپذیری ذات الهی بدون تعینات از منظر عرفان اسلامی
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-04-21)تقریبا همة اندیشمندان برجستة مسلمان، هم نظریة «تشبیه و تجسم» و هم نظریة «تعطیل و تنزیه صرف» را باطل می‌دانند و بر این باورند که با وجود منزه بودن خداوند از صفات مخلوقات و محدثات، شناخت اجمالی و غیراکتناهی او به نحو حضوری ...
-
ملاصدرا و ضرورت تقابل در بنیاد متافیزیک (ذوق ایمانی-عرفانی در ترازوی عقل متعالی انسان)
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-02-19)مقاله پیش‌رو در سر دارد به نقد مبانی «ذوق تألّه» دوانی و «صرف‌الوجود» عرفانی ابن‌ترکه با نظر به مبانی حکمت متعالیه صدرایی بپردازد. به‌نظر می‌رسد ایراد بنیادین صدرایی بر این مبانی به درستی درک نشده است، به‌نحوی‌که حاجی ...
-
نسبت وحی و متافیزیک در هنگامۀ تأسیس فلسفۀ اسلامی
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-02-19)در فرهنگ اسلامی وحی وضعی از انسان است که در آن به حقیقت نائل شده است. اما این تنها وضعی نیست که انسان در آن، نسبتی با حقیقت دارد. فارابی در مقام مؤسس فلسفۀ اسلامی، نخستین کسی است که به این مسئله توجه کرد. وضع دیگری که در ...
-
نسبت عقل و وحی در احکام عملی دین از نگاه آیت‌الله جوادی آملی
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-02-19)احکام عملی، در اکثر گزاره‌ها با بایدها و نبایدها تلازم دارند. همچنین مفاهیم دلالت کننده بر افعال ارادی انسان، از وجود مصداق خارجی آنها حکایت نمی‌کنند. بنابراین، احکام افعال ارادی انسان، اعتباری دانسته می‌شوند. بر این اساس، ...
-
تحلیل دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی درباره تبیین وحی از منظر انگاره‌های گوناگون از خداوند
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-02-19)انگاره‌های گوناگون از خدا را می‌توان در سه دسته کلی تشبیه (مادی و معنوی)، تلقی شخص وار از خدا و الهیات سلبی (در سه روایت گوناگون آن) دسته‌بندی کرد. هر یک از این سه انگاره در چگونگی تبیین ما از وحی اثر می‌گذارد. از سوی دیگر، ...
-
مولفه‌های عقل گرایی حداکثری و نسبت آن با ایمان/وحی؛ با تمرکز بر آثار آیه الله جوادی آملی
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-02-19)یکی از نظریاتی که پیرامون ارتباط عقل و ایمان مطرح شده، دیدگاه عقل‌گرایی حداکثری است. بر اساس دیدگاه عقل‌گرایی حداکثری، باور انسان هرگز نمی‌تواند فاقد استدلال باشد. عقل‌گرایان حداکثری به دو گروه ملحد و دیندار تقسیم می‌شوند؛ ...
-
حکمت صدرایی و خوانش عقلانی وحی با تأکید بر آراء آیت‌الله جوادی آملی
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-02-19)ملاصدرا در صدد تبیین عقلی ماهیت وحی و گشودن چشم اندازه عقلانی برای فهم این رویداد است؛ پرسشِ فیلسوف از حقیقت وحی تلاشی است برای فهم‌پذیر ساختن آن و قرار دادن خاستگاه دین در افق عقل انسانی؛ وحی فرایندی کاملاً عقلانی تلقی ...
-
نقش عقل مصباحی در تفسیر قرآن با قرآن؛ با تکیه بر روش آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2025-02-19)در نظام معرفت‌شناختیِ حکمت متعالیه، «عقل مصباحی» ابزاری برای فهم معارف وحیانی به شمار می‌رود. این پژوهش، از سویی با تعریف «عقل مصباحی» و بیان چیستی و حجیت آن و از سوی دیگر با تبیین روشِ تفسیری قرآن با قرآن، به بیان نقش‌های ...
-
هگل ایرانی؛ گزارش و وصف خوانش سید جوادطباطبایی از گفت‌وگوی ملاصدرا و هگل
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2024-08-22)بیش از یک و نیم قرن از مواجهه ایرانیان با اندیشه هگل می‌گذرد. در این مدت،مراجعه «ما» به هگل، تحولاتی داشته لذا بجاست پس از این همه هگل پژوهی، ترجمه هگل و هگل‌خوانی، دست به یک ارزیابی از نسبتی که با هگل ساخته‌ایم بزنیم و ...
-
نقد و بررسی ایمان آنتی رئالیستی دان کیوپیت از مدخل بررسی مبانی فلسفه مدرن
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2024-08-22)مسئله اصلی این نوشتار، بررسی ابعاد دین‌پژوهانه نظرگاه آنتی رئالیستی دان کیوپیت _ الهیدان انگلیسی _ از مدخل بررسی نظرگاه وی درباره خدا، دین، عرفان و نیز یافت تحلیلی ریشه‌های فلسفی آنتی رئالیسم و نقد آنها می‌باشد. کیوپیت، ...
-
تبیین مفهوم عدالت در بستر جنسیت از منظر آیت الله جوادی آملی
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2024-08-22)عدالت از مسائل مورد توجه ادیان الهی و مکاتب بشری بوده و اندیشمندان مختلف به بحث از آن پرداخته‌اند. سطح جدید مطالعات در زمینه عدالت، پرداختن به نگرش‌هایی همچون مطالعه هستی‌شناسی و انسان شناسی‌ها است که درون مایه محتوایی ...
-
بررسی مصداقیت فطرت الهی برای تجربه دینی در منظر آیت الله جوادی آملی
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2024-08-22)یکی از راه‌های ویژه برای ارتباط بین حق و خلق، بحث «فطرت الهی» انسان است. قبول این دیدگاه می‌تواند مباحث مطرح در بحثِ تجربه دینی را دچار تحولاتِ درخور توجهی نماید. از اینرو، در این مقاله سعی می‌شود با بیان چیستی و انواع ...
-
ملاصدرا: افعال و ملکات نفسانی و تاثیر متقابل آن دو
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2024-08-22)در این مقاله، افعال و ملکات نفسانی و تاثیر متقابل آن دو از منظر نظام فلسفی حکمت متعالیه بحث می‌شود و آشکار می‌گردد که رابطه افعال و ملکات دو سویه است و روی هم‌دیگر تاثیر متقابل می‌گذارند. ملاصدرا صدور فعل ارادی را مبتنی ...
-
مسئله ادراک ذات حق تعالی از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی
(پژوهشگاه علوم وحیانی معارج, 2024-08-22)ادراک ذات الهی مسئله‌ای پرچالش در عرفان و حکمت اسلامی است. استاد جوادی آملی دیدگاه ویژه‌ای دراین‌باره دارد که تاکنون موضوع پژوهش مستقلی نبوده و مقاله پیش‌رو با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین آن می‌پردازد. استاد جودی آملی ذات ...
