جریان خطیر «نفاق» در منظومه‌ی فکری اسلام و ویژگی‌های خاص منافقان، منجر شده است تا قرآن کریم در سبک‌های مختلف به این مهم اشاره کند. بی‌شک دانش سبک‌شناسی، به عنوان دانشی نقدی که به شناخت ارتباط بین صورت و محتوا می‌پردازد، ...

ساختار التفات، یکی از پربسامدترین ساختارهای بیانی قرآن است که دارای گونه‌های مختلفی چون تصرَف در زمان افعال (به کارگیری زمان حال به جای زمان گذشته یا بالعکس و ...)، تغییر رویکرد ضمایر و افعال (از غایب به مخاطب یا بالعکس و ...

ترجمه‌ی قرآن مستلزم دانش و آگاهی بسیار به هنر ترجمه، تفسیر و چند شاخصه‌ی مهم دیگر است. یکی از این شاخصه‌ها یعنی علم بلاغت و یکی از زیرشاخه آن یعنی استعاره، در ترجمه از ارزش و اهمیت بسزایی برخوردار است. استعاره در قرآن، ...

دعا،  نمایش حضور موجودی ناچیز در برابر خالق بی‌همتا و تجلّی تواضع عابدانه‌ی وی در مقابل اوست، که نشان از سطح اندیشگی و میزان معرفت «داعی» از «دعا إلیه» دارد. اثر و اهمیّت دعا در زندگی انسان در طول تاریخ _از آغاز تا آینده_ ...

دست‌یابی به معانی حقیقی واژگان مستلزم توجّه به سیاق و بافت جمله است و بدین طریق معانی حقیقی و اصلی از معانی مجازی و فرعی  متمایز می‌گردد. واژه‌ی «حینَ» با مشتقّاتش 35 بار در قرآن کریم آمده است. واژه‌ی مذکور نقش ظرف زمان ...

قرآن کریم با شیوه­ی تصویرگری، حقیقت و ماهیت رذایل اخلاقی و پیامدها و آثار شوم گناهان را برای انسان بیان کرده است. کفر از جمله واژگان کلیدی در قرآن کریم است که قرآن به شیوه­های بیانی مختلف و متنوّع به تصویرگری آن پرداخته ...

انتظار خوانندگان از مترجم قرآن، دریافت ترجمه‌ای قابل فهم و روان از مطالب و مفاهیم آن است و این امر زمانی میسر می‌گردد که مترجم به نیکی با مسائل زبانی زبان عربی آشنا باشد، ساختار زبان مقصد را رعایت کند و بهترین معادل‌ها را ...

هویت هستی­شناسی هر متن مرهون دو مؤلفه معنا و محتوا از یک­سو و ساختار و هندسه رویین از سوی دیگر است. ساختار و هندسه رویین و شیوه­ بیان در کشف لایه­های زیرین متن و رسیدن به برداشت­های جدید از متن کارایی بسزایی دارد. آشنایی­زدایی ...

ترجمه یکی از مهم‌ترین ابزار رسانه‌ای است که بشر برای انتقال مفاهیم از زبان مبداء به زبان مقصد، از آن بهره می‌برد. یکی از اسلوب‌های مهمی که در فهم فحوای متن قرآن کریم مطرح می‌باشد، تضمین نحوی است.  تضمین از احوال لفظ و دارای ...

اعجاز به عنوان یک موضوع سهل و ممتنع، به یکی از بنیادی‌ترین و پرچالش‌ترین موضوعات علوم قرآنی تبدیل شده است. تاریخ اندیشه اسلامی پر است از دیدگاه‌های متنوع اندیشمندان اسلامی مبنی بر چیستی، امکان، شناخت، اعتبار و دلالت معجزه. ...

واژه «کتب» و مشتقات ماده «کتب»، سیصد و نوزده مرتبه در کل قرآن به کار رفته است که نشان از اهمیت این واژه قرآنی در فهم آیات قرآن دارد. بیش از همه مشتق «کتاب» در قرآن به کار رفته که نویسندگان وجوه و نظائر برای آن «بیست و پنج» ...

غلامعلی حداد عادل و محمد مهدی فولادوند از مترجمان معاصر قرآن کریم هستند که ترجمة آنها از منظر برگردان انواع مفعول مطلق، نیازمند بازنگری مجدد است. روش‌شناسی‌ ترجمه‌ها نشان می‌دهد که مترجمان در برگردان مفعول مطلق و انواع آن ...

قرآن به عنوان معجزه جاودان اسلام، دارای ابعاد گوناگون اعجاز، از جمله اعجاز بیانی است. در این راستا هریک از واحدهای زبانی قران به گونه ای انتخاب شده اند که در رساندن معنا، هیچ واژه ای نمی تواند جایگزین واژه دیگری باشد و ...

واژگان بسیاری در قرآن کریم بر مفهوم پوشش دلالت دارند از جمله آن‌ها می‌توان به «سرابیل»، «جلابیب»، «قمیص»، «کسوة»، «عبقری»، «بطائن»، «زرابیّ»، «خُمر»، «لبوس»، «ثیاب»، «سابغ»، «مدثر»، «مزمل» و غیره اشاره کرد. این نوشتار، ...

به دلیل برخورداری قرآن کریم از سبکی بی‌نظیر و ظرفیت بلاغی و بیانی بالا، ترجمة آن همواره با چالش‌های فراوانی رو-به‌رو بوده است. حال مؤکد از مهم‌ترین پدیده‌های زبانی است که در اسلوب‌های گوناگون و بسامدی گسترده‌ در قرآن به ...

ادبیات‌قرآن مبتنی بر سبک‌های بلاغی است و زبان‌انگیزشی قرآن، برخاسته از خاصیت‌برانگیختگی آیات نسبت به خواننده‌اش است، تا روح‌نشاط را در مخاطب برانگیزد و تمایل بیشتری به فهم‌آیات پیدا‌‌کند. به ‌همین منظور، در پژوهش پیش‌رو ...

اگر چه رنگ‌ها در جنبه‌ی فیزیکی خود، تنها بازتاب طول موج خاصی هستند، اما در فرهنگ بشری، محملی برای بیان احساسات، توصیفات، تخیلات، رمزها و نمادها و دیگر شئونات انسانی شدند. چنان‌که هم در زبان خالق در متن شریف قرآن و هم در ...

شناخت روش علمی دانشمندان در هر علمی سبب می گردد که از یافته های علمی او به صورت روشمند استفاده بهینه شود. در علوم قرآنی دانشمندانی از دیرباز، آراء و نظریات قابل استفاده ای داشته اند که ابن قتیبه مولف "کتاب تاویل مشکل القرآن" ...

با دقت در آراء و‌اندیشه‌های فقها و محققان در می‌یابیم که استعمال لفظ در اکثر از یک معنی نه تنها امکان عقلی دارد بلکه در محاورات و ذوقیات نیز مورد استفاده قرار گرفته شده و واقع شده و این استعمالات نیز بر اساس غرضی عقلایی ...

عدول از مقتضای ظاهر ویژگی بارز و برجستۀ زبان است که در سطوح مختلف آن اتفاق می‌افتد، همان‌طور که در زبان قرآن یافت می‌شود. اهمیت عدول از مقتضای ظاهر در این است که دریافت‌کنندۀ متن ظاهرا با نوعی از هم‌گسیختگی در کلام روبرو ...