مالکیت رابطه افراد با اشیا است که استیلا و تسلط انسان‌ها بر اشیا را نشان می‌دهد. خداوند در زبان قرآن از این رابطۀ عینی و ملموس برای توصیف مفاهیم انتزاعی بهره جسته است. در جستار حاضر تلاش شده است به شیوۀ توصیفی تحلیلی و با ...

اصل بنیادی در زبان‌شناسی انتقادی، که به‌عنوان مغز تحلیل گفتمان انتقادی در نظر گرفته می‌شود، نظریه‌ای است که زبان را به‌عنوان یک عمل اجتماعی معرفی می‌کند؛ قوانین و هنجارهایی که بر رفتار زبانی حاکم هستند نه تنها کارکرد، بلکه ...

پژوهشگران تکیۀ واژگانی فارسی رسمی را ثابت و پایانی می­ دانند، اما در یک مورد، از این قاعده به­ صورت چشمگیری عدول می شودکه عبارت است از الگوی تکیۀ ارکان عروضی حین قرائت عروض ­دانان از زنجیره ­های وزنی؛ در این شیوۀ قرائت، ...

توانایی ارائه یک ایده، اثبات و جلب پذیرش آن از مهارت‌های ضروری برای تسلط بر مواضع ارتباطی است. فراگفتمان از ابزارها و راهبردهای زبانی مؤثر در این امر می‌باشد. این نظریه به تحلیل نحوه انتقال اطلاعات نویسنده و میزان درک و ...

هدف از این پژوهش توصیفی-تحلیلی، بررسی مفاهیم و تبیین خوشایندی، ناخوشایندی و تقابل مفهومی در استعاره ­های جهتی «بالا» و «پایین» در فارسی عامیانه است. داده­ های این پژوهش از مداخل «بالا»، «بلند»، «سر»، «روی»، «آسمان»، «پا»، ...

ترجمه با وجود این‌که فرآیندی یک­ سویه است اما نوعی جدال دائمی با زبانی دیگر و مقاومت دو نیروی زبانی برابر یکدیگر است که هرکدام ساختار و ویژگی ­های زبانشناختی خاص خود را دارد. در طی این فرآیند، مترجم همواره می­­ کوشد متنی ...

تشدید از حیث واجی به دو شکل متفاوت در زبان‌های جهان ظاهر می‌شود؛ یکی به شکل خوشۀ صامتی و دیگری به شکل کشش صامتی. خوشۀ صامتی (که دوتایی نیز نامیده می‌شود) مربوط به زبان‌هایی است که تشدید در آنها تمایز دهنده نیست و جفت‌های ...

پیش‌ببینی‌پذیری ارجاعی به احتمال بیان مجدد مشارکان یک رویداد گفته می‌شود که نقش مهمی در درک گفتمان دارد. در این مقاله، به بررسی این مسئله پرداخته شده که در گفتمان فارسی، پس از خواندن یک جمله با مشارکان عامل، کنش‌رو و ...

از تدوین دستور سخن (1289ق) به‌دست میرزا حبیب اصفهانی که عموماً نخستین دستورِ منظم و نوین زبان فارسی انگاشته می‌شود، بیش از 150 سال می‌گذرد. از آن هنگام تاکنون، دستورهای گوناگونی برای زبان فارسی تدوین شده است. دستورها غالباً ...

زبان زرتشتیان یزد که امروزه به گفته سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد «در معرض خطر قطعی» قرار دارد، یکی از زبان‌های ایرانی است که واژه‌بست‌های ضمیری در نظام مطابقه آن نقش به‌سزایی به عهده دارند. پژوهش حاضر با ...