علم زبان
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
جنس دستوری در زبان پشتو
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)جنس دستوری از جمله تمایزات دستوری است که در اسامی و صفات متبلور می‌شود. در زبان پشتو جنس دستوری (مؤنث و مذکر) وجود دارد، پرسش پژوهش حاضر این است که چگونه جنس دستوری در زبان پشتو حفظ شده و دیگر آنکه، آیا در این زبان جنس ...
-
تأثیر انواع استعاره‌های مفهومی بر انسجام معنایی متن در قیاس با ابزارهای صوری انسجام
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)استعارۀ مفهومی به درک یک حوزة مفهومی برحسب حوزة مفهومی دیگر اشاره دارد. این پدیده صرفاً واژگانی نبوده و در قالب نگاشت حوزه‌ای بر حوزه‌ای دیگر تحلیل شده است. در گفتمان، استعاره‌های جدید می‌توانند از نگاشت‌های متعارف و ...
-
برچسب‌های کاربردی در فرهنگ‌های عمومی یک‌زبانه فارسی
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)برچسب‌زنی یکی از امکانات خردساختار است که فرهنگ‌نویس برای معرفی مؤلفه‌های صوری و معنایی واژه در اختیار دارد. اگر هر مدخل را در قالب یک جفت صورت ـ معنا در نظر بگیریم، آنگاه برچسبهایی که به اطلاعات نحوی و ساختاری واژه مربوط ...
-
چالش «تلفظ دقیق» با «تلفظ طبیعی» در برنامه‌های رادیو و تلویزیون
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)در کتاب‌ها و کلاس‌های «فن بیان و گویندگی» چگونگی تلفظ دقیق و از مخرج اصلی هر آوا آموزش داده می‌شود تا اصالت آنها رعایت شود. نگارنده در طول یک دهۀ گذشته، با دقت در بخش‌های خبری صداوسیما، نمونه‌هایی از اصرار بر رعایت این ...
-
مقایسه نگرش دبیران زبان به مسائل هویتی – فرهنگی در کتابهای زبان انگلیسی پایه هفتم و اول راهنمایی پیشین
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)از منظر جامعه‌شناسی زبان، مسائل هویتی - فرهنگی به‌عنوان آن روی سکه زبان، یکی از مهمترین مسائلی است که می‌تواند از طریق کتابهای درسی از جمله کتب زبان انگلیسی مطرح شود. باتوجه‌به اهمیت موضوع پژوهشگر بر آن شد تا میزان حضور ...
-
آیا مردان و زنان در پردازش نحوی متفاوت عمل میکنند؟ شواهد الکتروانسفالوگرافی از سخنگویان تک‌زبانۀ فارسی
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)مردان و زنان زبان را به گونهای متفاوت پردازش میکنند، اما نحوة عملکرد مغز برای پشتیبانی از این تفاوت هنوز بحثبرانگیز است. ادعا شده است که کارکردهای زبانی به‌احتمال زیاد در مردان جانبیشدهتر و در زنان هر دو نیمکرة مغز ...
-
مقایسه‌ای واژگانی میان خلجی و ترکی آذربایجانی
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)در پژوهش حاضر، مقایسۀ واژگانی و بررسی تنوع آن بین ترکی خلجی و آذربایجانی انجام شده است. دادههای زبانی و پیکرۀ پژوهش، مستخرج از سامانۀ اطلس زبانی ایران از خلجی رایج در آبادیهای خلجزبان استانهای مرکزی و قم بوده که در ...
-
الگوی فراگیری روابط مفهومی در کودکان
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)هدف از پژوهش حاضر بررسی معنیشناسانۀ الگوی فراگیری روابط مفهومی در کودکان 7 تا 12 سالۀ فارسی‌زبان و مقایسۀ آن با ترتیب کاربرد این روابط در کتابهای فارسی شش پایۀ دورۀ ابتدایی (1397) است. روش انجام پژوهش توصیفی ـ تحلیلی ...
-
ترتیب واژه در زبان‌های چرداول از منظر ردهشناسی زبان
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)ردهشناسی زبان مطالعۀ نظام‌مند تنوعات زبانی است و ترتیب واژه یکی از مباحث اصلی مطرح در آن به شمار می‌آید. پرسش اساسی پژوهش حاضر این است که گونههای زبانی منطقۀ چرداول در استان ایلام به کدام ردۀ زبانی تعلق دارند و کدام ...
-
تکوین فعل مرکب در زبان‌های ایرانی
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)هدف از پژوهش حاضر، بررسی شکلگیری زنجیره‌های موسوم به «فعل مرکب» در زبان‌های ایرانی است. به‌این‌منظور، متونی از سه دورة تاریخی زبان‌های ایرانی انتخاب و (پیش)نمونه‌های انواع محمول مرکب در آنها تحلیل شد. براین‌اساس، در دورة ...
-
ایدئولوژی و آموزش زبان فارسی در خارج از ایران: گفتمان‌شناسی انتقادی هویت ایرانی در کتاب درس زبان فارسی بر پایۀ الگوی ون‌دایک (2006)
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2024-09-22)کتاب درسی به‌عنوان مهمترین ابزار آموزشی، زمینه‌ساز انعکاس و انتقال ایدئولوژی‌ها است. پیشینۀ پژوهش‌های انجام‌شده در زمینۀ تحلیل ایدئولوژی‌های موجود در کتابهای درسی نشان می‌دهد که قریب‌به‌اتفاق این مطالعات مبتنی‌بر آموزش ...
-
بازنمایی مبتدا در تبلیغات بازرگانی بر اساس چارچوب لمبرکت
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)پژوهش حاضر در چارچوب نظری ساخت اطلاع لمبرکت به مطالعه موردی مبتدا در تبلیغات بازرگانی پرداخته است. به‌این‌منظور، 282 تبلیغ بازرگانی از تلویزیون، اینترنت، رادیو، بیلبورد و پوسترهای تجاری انتخاب شده‌اند. پرسش پژوهش حاضر این ...
-
مخچه و مطابقۀ دستوری در دوزبانه‌ها: شواهدی از قضاوت دستوری‌بودگی با استفاده از fMRI
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)مخچه با تمام نواحی کلیدی شبکه کنترل زبان در ارتباط است. در حال حاضر، نقش مخچه به‌عنوان بخشی از شبکه‌های مسئول پردازش ویژگی‌های دستوری تشخیص داده شده است. مطالعات بالینی و تصویربرداری نیز مشارکت مخچه را در پردازش دستور ...
-
تأثیر دویاچندزبانگی بر مهارت‌های زبانی دانش‌آموختگان نظام متوسطۀ ایران
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)تنوع قومی در ایران که تنوع زبانی را در پی دارد، از نخستین سال تحصیل در مدرسه، آموزش را تحت تأثیر قرار می‌دهد و لازم است در برنامه‌ریزی‌های آموزشی موردتوجه قرار گیرد. در چنین صورتی، ضعف تسلط بر زبان فارسی در پیشرفت تحصیلی ...
-
بررسی مطابقة جنس دستوری در گویش ابیانه‌ای
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)جنس دستوری یکی از مقوله‌های دستوری اسم بـه شـمار مـی‌آیـد کـه در بسیاری از زبان‌های ایرانی نو مشاهده می‌شود، گرچه نحـوة متجلـی‌شـدن آن در این زبـان‌هـا متفاوت است. از‌آنجاکه جنس دستوری ابیانه‌ای (از مجموعه گویش‌های مرکزی ...
-
تحلیل شناختی استعاره‌های مفهومی عشق در زبان روزمره نابینایان و بینایان بزرگسال
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)حس بینایی یکی از مهمترین حواس انسان در درک و دریافت دادههای محیطی است و نقشی اساسی در شناخت و پردازش بسیاری از رفتارها دارد. از‌این‌رو، انتظار میرود که عملکرد افراد نابینا در فرایند فراگیری زبان و اکتساب مهارت‌های ...
-
پایه‌های مجازی در انواعِ استعاره‌های مفهومی (مروری بر دیدگاه‌های بلاغت غرب در نسبتِ مجاز و استعاره با رویکردی شناختی)
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)برخی از مهمترین دستاوردهای نوین زبانشناسی شناختی با بازگشت به مفاهیمِ سنن ادبی و اتکا به اهمیت آنها در شکلگیری فرایند تفکر همراه بوده است. یکی از این دستاوردها، نقش داشتنِ سازوکارهایی همچون استعاره، مجاز، تمثیل و... در ...
-
مقایسة واژه‌های آموزشی مجموعه‌های شیراز و پرفا با تمرکز بر بسامد واژگانی: پژوهشی پیکره‌بنیاد
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)امروزه تلاش‌های پرثمری را در حوزة آموزش زبان فارسی شاهدیم؛ باوجوداین، به‌علت فقدان مطالعات وافی و کافی و نیز پژوهش‌های بنیادین در این زمینه، هنوز کاستی‌هایی به چشم می‌خورد. واژه‌گزینی و آموزش علمی واژه یکی از همین حوزه‌هاست ...
-
تجزیه‌وتحلیل الگوریتم‌های خطی‌سازی ساختار‌های اشراف چندگانه: در جستجوی یک تعمیم نظری
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)ادغام موازی در ساخت همپایگی، منجر به اشتقاق ساختاری می‌شود که دربرگیرندة رابطة متقارن دوسویه است. در رابطة متقارن مذکور، یک عنصر اشراف چندگانه می‌شود و در بین دو بند همپایه به اشتراک گذاشته می‌شود. در این حالت، عنصر مشترک֯ ...
-
جهت مجهول در زبان فارسی: رویکردی کمینه‌گرا
(دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University, 2023-09-23)در پژوهش حاضر، مسألة جهت مجهول در زبان فارسی در رویکرد کمینه‌گرای بوورز مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. این رویکرد از تازه‌ترین تعدیل‌های شکل‌گرفته در چارچوب برنامة کمینه‌گرا است که در آن کاستی‌های موجود در نظریات پیشین ...
