واکاوی دستوری نوشتار فارسی‌آموزان چینی سطح فرامیانی(B2) تحلیلی بر پایه دستور مقوله و میزان

Abstract

یکی از گام‌های اساسی و ضروری در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان(آزفا) جمع‌آوری و ثبت داده‌های خام زبانی و تهیه پیکره زبانی فارسی‌آموزان غیرایرانی و توصیف داده‌های آن با استفاده از نظریه‌های زبان شناسی است. پژوهش حاضر با هدف برداشتن گامی کوچک درراستای ایجاد پیکره تولیدی فارسی‌آموزان غیرایرانی و نیز آشنایی بیشتر با ویژگی‌های دستوری نوشتار فارسی‌آموزان انجام شده‌ است. پرسش‌ اصلی ویژگی ساختمان دستوری نوشتار فارسی‌آموزان چینی سطح فرامیانی(B2) است. پرسش فرعی میزان کارآمدی دستور مقوله و میزان در توصیف ساختمان دستوری زبان میانی فارسی‌آموزان است. پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی است و با استفاده از پیکره‌ای زبانی برگرفته از آزمون نگارش پایان دوره تکمیلی 36 فارسی آموز مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، برپایه نظریه زبانی مقوله و میزان انجام شده است. یافته‌ها نشان داده ساختار جمله در نوشتار فارسی‌آموزان چینی غالباً از نوع هسته‌ای، مرتبه‌بندی شده و مهین است ولی بندهای وابسته و واژگون‌مرتبه هم در نوشته‌ها دیده می‌شوند. از یافته‌های دیگر آن است که به طور میانگین گروه فعلی هر جمله دارای مشخصاتی همچون خودایستای شخصی، معلوم و مثبت است و از گروه فعلی خودایستای غیرشخصی و جهت مجهول تقریباً خبری نیست. مشخصه بارز گروه اسمی نیز بدون وابسته و تک وابسته بودن آن است؛ ولی گروه قیدی تقریباً به نسبت یکسان از نوع باعلامت و بدون علامت است. پژوهش همچنین کارایی دستور مقوله و میزان در توصیف دقیق نوشتار فارسی‌آموزان چینی را تایید کرده است.