بررسی مزیت نسبی تولید چغندرقند در استان کرمانشاه

Abstract

شکر یکی از منابع مهم تامین انرژی خانوارهای ایرانی است. بیش‌تر شکر مورد نیاز کشور از منابع چغندرقند و نیشکر داخلی تامین و بخشی از آن نیز از خارج کشور وارد می‌شود. چغندرقند با 180 هزار هکتار سطح زیرکشت در کشور یکی از منابع مهم تولید شکر است. با توجه به برنامه‌های خودکفایی در زمینه‌ی شکر، آگاهی از مزیت نسبی تولید چغندرقند از جنبه‌های مهم برنامه‌ریزی اقتصادی است و انگیزه‌های اقتصادی تولیدکنندگان این محصول در رسیدن به اهداف برنامه‌های دولت حائز اهمیت است. این تحقیق به بررسی مزیت نسبی در زمینه‌ی تولید چغندرقند می پردازد و بدین منظور استان کرمانشاه برای مطالعه انتخاب و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه‌یی دو مرحله‌یی با تعداد 93 چغندرکار مصاحبه به‌عمل آمد. پرسش‌نامه در مورد موضوعات مورد نظر در سال زراعی 84-83 تکمیل و سایر اطلاعات مورد نیاز از سازمان‌های ذیربط و منابع مختلف جمع آوری گردید. سپس با استفاده از معیارهای هزینه‌ی منابع داخلی و نسبت منفعت–هزینه‌ی اجتماعی، مزیت نسبی تولید این محصول تعیین شد. بر اساس نتایج به دست آمده، متوسط معیار SCB از 44/. تا 50/. و معیار DRC نیز از 33/. تا 44/. است، بر اساس نتایج به دست آمده، تحت شرایط رقابت آزاد و قیمت‌های واقعی، تولید چغندرقند دراستان کرمانشاه دارای مزیت نسبی بوده و تحت شرایط موجود، چغندرکاران مالیات ضمنی به دولت پرداخت می‌کنند و انگیزه‌های اقتصادی منفی دریافت می‌کنند.