درون‌پوشانی اسانس باریجه در سیستم نانولیپوزومی و ارزیابی ویژگی‌های فیزیکی و ضدمیکروبی آن

Abstract

هدف از این پژوهش درون<strong><em>‌</em></strong>پوشانی اسانس باریجه در سیستم نانولیپوزومی و ارزیابی ویژگی<strong><em>‌</em></strong>های فیزیکی و میکروبی آن بود. بر همین اساس نانولیپوزوم‌ها با استفاده از نسبت‌های مشخصی از لسیتین-کلسترول به روش هیدراسیون لایه نازک و امواج فراصوت تولید و ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس با استفاده از روش اسپکتروسکوپی GC-Mass شناسایی گردید. ویژگی­های فیزیکی لیپوزوم­ها نظیر اندازه ذرات، شاخص پراکندگی، پتانسیل زتا و کارایی سیستم درون‌پوشانی مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی ویژگی‌های ضدمیکروبی با دو روش حداقلغلظت بازدارنده رشدو انتشار دیسک بر روی <em>اشریشیا کلی</em> O157:H7<strong><em> </em></strong> انجام شد. همچنین رشد این باکتری در مجاورت غلظت‌های مختلفی از حداقل غلظت اسانس جهت بازدارندگی رشد در دو حالت آزاد و درون‌پوشانی شده در hr 24 پس از کشت ارزیابی گردید. مهم‌ترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس، بتاپینن (84/60%) و آلفاپینن (14/9%) بودند. میانگین اندازه ذرات لیپوزوم­های حاوی اسانس در محدوده nm 93/99-27/74 بود که تفاوت معنی­داری با نانولیپوزوم فاقد اسانس (nm 76/138) داشت (05/0<em>p</em><strong><em><</em></strong>). افزودن کلسترول به لسیتین در غشاء دولایه­ای لیپوزوم باعث افزایش اندازه ذرات و کاهش کارایی درون­پوشانی شد (05/0<em>p</em><strong><em><</em></strong>). پایداری الکترواستاتیک لیپوزوم­های فاقد اسانس با افزودن مقادیر مشخصی از کلسترول بهبود یافت، اما پتانسیل زتا در زمانی­که اسانس در لیپوزوم­‌ها جایگزین شد، در نمونه­های دارای کلسترول تغییر معنی­داری پیدا نکرد (05/0<em>p</em><strong><em><</em></strong>). حداقلغلظت بازدارنده رشد اسانس در حالت درون‌پوشانی در سیستم لیپوزومی فاقد کلسترول نسبت به حالت آزاد کمتر بود. این مورد با اندازه­گیری قطر هاله عدم رشد باکتری نیز تأیید شد. نمونه نانولیپوزوم­ حاوی اسانس (دارای mg60 لسیتین) با غلظت 50 و 75% حداقلغلظت بازدارنده رشد، به شکل معنی­داری باعث کاهش رشد باکتری <em>اشریشیا کلی </em>O157:H7 در مقایسه با اسانس آزاد گردید (05/0<em>p</em><strong><em><</em></strong>). این تحقیق نشان داد که نانولیپوزوماسانس باریجه با مؤفقیت به‌روش هیدراسیون لایه نازک و امواج فراصوت تولید شد و نمونه فاقد کلسترول در غشاء لیپوزومی اثر ضدمیکروبی بیشتری بر روی <em>اشریشیا کلی</em> نسبت به اسانس آزاد داشت.