بررسی عناصر طراحی برنامه درسی کارآفرینی بر اساس رویکرد تطبیقی

Abstract

در این مقاله، مقوله‌های طراحی برنامه درسی آموزش کارآفرینی، شامل اهداف کلان، محتوا، فعالیت‌های یادگیری و نقش معلم بر اساس اسناد در ایران و هفت کشور پیشرو بررسی شده‌اند. ابتدا وضعیت موجود در ایران توصیف و سپس وضعیت مطلوب در کشورهای مورد تطبیق ترسیم و در نهایت، تطبیق و مقایسه این دو وضعیت انجام شده است بر اساس یافته‌های تحقیق، در اسناد بالادستی ایران، اهداف و شایستگی‌های کارآفرینانه مورد توجه‌اند؛ لیکن شرایط و امکانات اجرایی لازم برای تحقق این اهداف فراهم نشده‌اند که از دلایل آن تمرکزگرایی شدید، نداشتن سیستم منظم برای تربیت و جذب معلمان کارآمد و عدم ارتباطات سازنده بین آموزش و پرورش و سایر نهادهاست. محتوای مرتبط با کارآفرینی در ایران در مقایسه با کشورهای پیشرو بسیار محدود است؛ به علاوه در ایران بیشتر بر محتوای مستقل و کتاب‌هایی با عنوان کار و فناوری یا کارآفرینی تکیه شده است، در حالی که در کشورهای پیشرو محتوای تلفیقی و بین‌رشته‌ای و پرورش شایستگی‌های کارآفرینانه در دروس مختلف مورد توجه است. فعالیت‌های یادگیری، بر خلاف کشورهای پیشرو، اغلب محدود به مدرسه و فعالیت‌های کارورزانه در محیط کار واقعی و انجام پروژه‌های فردی و گروهی کسب و کار مورد غفلت‌اند. همچنین نقش معلم، در بهترین شرایط، اجرای فعال برنامه درسی است؛ در حالی که در کشورهای پیشرو معلم اختیارات فراوانی در انتخاب و تدوین برنامه‌های درسی دارد.