مقایسه‌ی تحلیلِ انتقادیِ گفتمان داستان‌های کوتاه معاصر بزرگ‌سالان و داستان‌های کوتاه معاصر نوجوانان

Abstract

این تحقیق به بررسی و مقایسه­ی ساختارها و مؤلفه­های گفتمان­مدار موجود در داستان‌های کوتاه معاصر بزرگ­سال و نوجوان پرداخته و سعی در بیان این مطلب دارد که تا چه حد و به چه منظور نویسندگان ادبی در آثار خود از این ساختارها و مؤلفه­ها استفاده کرده و با پوشیدگی سخن می­گویند. بر این اساس،10 داستان کوتاه بزرگ­سال و 10 داستان کوتاه نوجوان انتخاب و بررسی شد. تعداد ساختارهای گفتمان­مدار موجود در متن بر اساس الگوی ون­لیوون، تعیین و شمارش شد. طول متن داستان‌ها نیز با استفاده از شمارش واحدهای پایانی مشخص گردید. در ادامه درصد به­کارگیری مؤلفه‌ها در هر گروه از داستان‌ها محاسبه شد و هم­چنین به منظور تعیین معناداری تفاوت میان این دو گروه از روش مجذور خی استفاده شد. نتایج حاصل به شرح زیر بود: 1. در متون ادبی افزونه بر مؤلفه­های مطرح شده در الگوی ون­لیوون، مؤلفه­های گفتمان­مدار دیگری نیز دیده می­شود که پنهان­کاری را در پی دارد. 2. تفاوت داستان‌های بزرگ­سالان و نوجوانان در میزان استفاده از مؤلفه­های گفتمان­مدار معنادار نیست. 3. استفاده از مؤلفه­های ادبی در داستان‌های نوجوانان بیش از بزرگ­سالان است. 4. استفاده از ساختارهای گفتمان­مدار موجود در متون ادبی بیشتر به منظور بیان ایدئولوژی به معنی بیان ارزش­های اجتماعی و فرهنگی است. 5. ادبیات هم می­تواند به صورت ابزاری در دست جناح­های مختلف برای بیان ایدئولوژی به معنی ترویج گرایش­های گروهی قرارگیرد.

واژه­های کلیدی: