فیلسوفانی چون فارابی، ابن‌سینا، صدرالمتألهین سعی کرده‌اند که در اثبات وجود خدا برهانی ناب بیابند که بر مخلوق تکیه نکرده باشد؛ در این میان علامة ‌طباطبایی(ره) برهانی از این‌دست بر وجود خدا اقامه کرده است که نه‌تنها در روند ...

استیو بروس فرآیند سکولاریزاسیون را در ضمن یک مدل تبیین می‌کند؛ صنعتی‌شدن، زنجیره‌ای از تحولات اجتماعی را به‌همراه خود ‌آورد که در کنار هم، جذابیت و باور‌پذیری دین را نسبت به وضعیت آن در جوامع ما قبل مدرن، کاهش داد. اگر در ...

مسئلة اعتبار تجربة دینى[i]، نظر جدیدى در الاهیات نیست.[ii] حجیت پیامبر بر تجربة دینى او مبتنى شده است. اما ارمیاى نبى[iii] اعلان مى‌دارد که «شریعت خداوند در ]فطرت[iv] [همة انسان‌ها نهاده شده است» و نویسندة ]کتاب[ امثال ...

آنچه در پی می‌آید، ترجمه‌ای از سخنرانی جرج ادوارد مور، فیلسوف مشهور انگلیسی، با عنوان «ماهیت فلسفۀ اخلاق» است که متضمّن آرای نهایی مور در قلمرو اخلاق هنجاری است. تاریخ ایراد این سخنرانی، تا آن‌جا که مترجم اطلاع دارد، دقیقاً ...

در این مقاله به سه مطلب دربارة فلسفة علم فقه پرداخته شده است: در مطلب اول تلاش شده است تا با استقصایی نه چندان کامل، کاربردهای سه واژة «فلسفه» «علم» و «فقه» توضیح داده شود، سپس معنا و مراد از این سه واژه بیان شود و سرانجام ...

ده سال پس از انتشار کتاب مشهور ویلیام جیمز، با عنوان انواع تجربة دینی، تحقیق عمدة دیگری دربارة تجربة دینی از سوی هاکینگ با عنوان معنای خدا در تجربة بشری، [i] منتشر شد. ...

واژه وحى در دو معناى اصلى به‌کار مى‌رود: الف) وحى گزاره‌اى، بدین معنا که خداوند مجموعة اطلاعاتى را از راه‌هاى غیرعادى در اختیار آدمیان مى‌گذارد. ب) وحى غیرگزاره‌اى، به این معنا که خداوند خود به قلمرو تاریخ بشر وارد مى‌شود ...

ویلیام پی. آلستون ( -1921) برای تجربة دینی ساختاری مشابه با ساختار تجربة حسی قایل است و آن را آگاهی مستقیم به خدا می‌داند. هدف اصلی او دفاع از این دیدگاه است که آگاهی مستقیم به خدا، می‌تواند اعتقاد به برخی اوصاف و افعال ...

پیش از هرچیز بر راقم این سطور فرض است که پیرایة ابهام و اجمال از چهرة مفاهیم اصلى و محورى تحقیق حاضر بزداید. محقّقان عرفان‏پژوه دربارة حدود و ثغور مفهومى و مصداقى اصطلاح «تجربة عرفانى» آراى گوناگونى ارائه کرده‏اند. این ...

رکن دیدگاه پلورالیستى هیک، تحلیل او از اعتبار و اصالت تجربه‌هاى دینى گوناگون است. او در تلقى‌اش عناصر مختلفى را (از نظریه ویتگنشتاین دربارۀ «دیدن به‌عنوان»، معرفت‌شناسى ادراک حسى کانت و رئالیسم انتقادى) گرد مى‌آورد تا تنوع ...

در این مقاله آراء دکتر عبدالکریم سروش دربارة وحی مورد بررسی قرار گرفته است. سروش با فروکاستن وحی به تجربة نبوی، قدسیّت وحی را کنار نهاده و آن را یک امر انفسی تلقی می‌کند. سروش به‌دنبال حلّ مشکلات کلام باری‌تعالی است و ...

در نهج‌البلاغه از حضرت امیر المؤمنین (ع) نقل شده که فرمود «الحمد لله المتجلى لخلقه بخلقه؛[i] حمد خدایی را که خود را در چهرة مخلوقاتش به مخلوقاتش می‌نمایاند» بر اساس مفاد این فراز نورانی واقعیتی جز هستی خداوند و ...