ارزیابی سیاست در تمام حوزه‌ها امری ضروری و مستلزم بهبود کارآمدی دولت‌ها و پاسخگویی آنهاست. در حوزه علم، فناوری و نوآوری نیز همسو با رشد سیاست‌گذاری‌های ملی و منطقه‌ای، شاهد رشد پیشینه و تجربیات ارزیابی این سیاست‌ها بوده‌ایم. ...

در سال‌های اخیر، مقررات به عنوان یکی از ابزارهای سیاست نوآوری مورد توجه زیادی قرار گرفته است. هر چند جهت و شدت اثر این ابزار، موضوع مطالعه و تردید پژوهشگران بوده اما تنوع ابزارهای مقرراتی و پرهیز از هزینه‌ ابزارهای مالی ...

طی دهه‌های اخیر، با ظهور اقتصادهای دانش‌بنیان، اهمیت علم، فناوری و نوآوری (STI) در توسعه کشورهای مختلف افزون شده و با توجه به ماهیت این حوزه، ارزیابی عملکرد و تخصیص بودجه در توسعه STI از طرف دولت‌ها ضروری تشخیص داده شده ...

با وجود رشد هزینه‌کرد تحقیق‌وتوسعه در اثر گسترش رویکرد دانش‌بنیان به توسعه اقتصادی، به علت تنوع روزافزون و ماهیت میان‌رشته‌ای فعالیت‌های پژوهشی و نوآوری، هیچ کشوری قادر به پژوهش در لبه علم و فناوری در کلیه حوزه‌های پژوهشی ...

پیچیدگی مسائل در نظام نوآوری از یک سو و افزایش تنوع ابزارهای سیاستی از سوی دیگر، موجب شده که تمرکز سیاست‌گذاران از یافتن بهترین ابزارهای سیاستی به توسعه سبدی از ابزارها که در کنار یکدیگر و در ترکیب با هم بیشترین تأثیر مثبت ...

فرآیند توسعه و تجاری‌سازی فناوری، فعالیتی هزینه‌بر است. از این رو، تأمین مالی علم، فناوری و نوآوری با روش مناسب، در زمان مناسب و از طریق منابع مناسب اهمیت فراوانی دارد. روش‌های تأمین مالی بنگاه‌های نوآور در مراحل مختلف ...

بخش مهمی از فرآیند سیاست‌گذاری علم و فناوری، طراحی و انتخاب ابزارهای سیاستی است. از این رو درک صحیح ماهیت ابزارهای مختلف و منطق مداخله دولت به کمک سازوکار عملکردی آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این در حالی است که با ...

به دلیل پیچیدگی و گستردگی مسائل اجتماعی و عدم قطعیت‌های پیش رو، سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری با چالش‌های اساسی مواجه است که برای مواجهه با آنها، ابزارهای متعددی توسعه یافته است. یکی از این ابزارها، ره‌نگاری است که ابتدا ...

در سال‌های اخیر، اجماعی شکل گرفته مبنی بر اینکه روندهای نوینی در سیاست‌های نوآوری از منظر تبیینی و تجویزی در حال بروز هستند که به مراتب از انگاره‌های نظری رایج و غالب نئوکلاسیک و تکاملی‌ پیچیده‌تر می‌باشند. مقاله حاضر ضمن ...

گرچه مفهوم بوم‌سازگان نوآوری محبوبیت فراوانی در میان پژوهشگران، مدیران و سیاست‌گذاران پیدا کرده اما هنوز توافق‌نظر چندانی روی تعاریف و تعابیر حول آن شکل نگرفته است. با این وجود، نگاه بوم‌سازگانی با تأکیدی که بر روابط میان ...

سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به عنوان یک ابزار کارآمد برای تأمین منابع مالی و انتقال فناوری شناخته شده و رقابت زیادی برای جذب شرکت‌های چندملیتی در کشورهای در حال توسعه ایجاد شده است. اما تجارب کشورهای در حال توسعه، نشانگر آن ...

برای اینکه شرکت‏ها به سرمایه‏گذاری در تحقیق‏و‏توسعه تشویق شوند یا موانع تحقیق‏و‏توسعه از پیش پای آنها برداشته شود، علاوه بر تقویت زیرساخت‏های قانونی توسط دولت‏ها، باید ابزارهای سیاستی مختلفی نیز در حوزه‌های مالی و غیرمالی ...

اکتساب فناوری تنها از طریق تحقیق‌و‌توسعه، امکان‌پذیر و اقتصادی نبوده و از این رو انتقال فناوری به عنوان یکی از روش‌های میان‌بر برای کسب توانمندی‌های فناورانه مطرح می‌شود. مفهوم انتقال فناوری بین‌المللی به همکاری‌های فناورانه ...

سیاست‌گذاری، کارکرد اساسی دولت و فرآیند مداخله به منظور دستیابی به نتایج و تحقق چشم‌انداز سیاسی آن است. مطالعه سیاست‌گذاری عمومی به دنبال توصیف و تبیین سیاست‌گذاری دولت‌ها و نحوه اثرگذاری و ایجاد تغییر در آن است. چارچوب‌ها ...

هدف اصلی این مقاله، بررسی تاریخی دوگان مرسوم اقتصاد نئوکلاسیک و اقتصاد تکاملی به عنوان دو مکتب اصلی علم اقتصاد در حوزه سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری و نقش این دوگان در اتخاذ سیاست‌های متفاوت توسعه فناوری است. مکاتب ...

گذارهای فناورانه تحولاتی هستند که علاوه بر تغییرات فنی؛ ابعاد اجتماعی، فرهنگی، زیرساختی و نهادی را نیز دربر‌می‌گیرند زیرا فناوری‌های بالغ با تمام ابعاد فوق در‌آمیخته و نظام‌های ‌اجتماعی-فنی  را در وضعیت قفل‌شدگی قرار ...

نوشته حاضر مروری است تاریخی بر نحوه تحولات فکری در ارتباط با علم، فناوری و نوآوری و نقش آنها در رشد و توسعه. بدین منظور، روایت تاریخی ابتدا برخی متفکران پیشرو شامل آدام اسمیت، جان استیوارت میل، کارل مارکس و جوزف شومپیتر ...

فلسفه علم، علم را به مثابه نظامی از ساختارهای مفهومی و گزاره‌ای و فرآیندهایی همچون تبیین، حل مسئله، اکتشاف و ارزیابی مورد ملاحظه قرار می­دهد و از صدق و کذب و معناداری و توجیه آن می‌پرسد و بحث می‌کند. سیاست‌گذاری علم، فناوری ...

چندین دهه است که در سازمان‌های دولتی و خصوصی، برنامه‌های روشمند مطالعات آینده در مقیاس‌های بخشی، ‏منطقه‌ای و ملی در حوزه‌های مختلف علم، فناوری، نوآوری، فرهنگ، محیط زیست و ... اجرا می‌شود و البته زمینه و چشم‌انداز این ...

نزدیک به سه دهه از شکل‌گیری مفهوم نظام‌های ملی نوآوری می‌گذرد و اکنون این نظام‌ها به طور گسترده مورد توجه سیاست‌گذاران و محققان حوزه علم، فناوری و نوآوری در سراسر جهان قرار گرفته است. در جریان رشد سریع و انتشار وسیع آن، ...