بررسی میزان اثربخشی وسایل ارتباطی نوین آموزشی در مقایسه با روش‌های سنتی در راستای دانش‌افزایی بهره‌‌برداران منابع آب

Abstract

<strong>پیشینه و اهداف:</strong> در طی دهه­های اخیر، توسعة بخش کشاورزی و روستایی بسیار مورد توجه بوده و در برخی موارد نیز از آن به مثابه محور توسعه یادشده است. از آنجا که توسعة کشورها بدون افراد کارآمد ناممکن است، آموزش از اولویت­های هر کشوری و از آن جمله ایران تلقی می­شود. آموزش الکترونیکی با روش­های نوین ارتباطی یکی از نظام­های آموزشی است که با توجه به رشد و گسترش شبکه­های اینترنت، مورد توجه قرار گرفته و به صورت انگارة جدید و کلید گذر نیروی انسانی به جامعة اطلاعاتی مطرح شده است. امروزه، برای بالا بردن انگیزة فراگیران و بهبود بهره­وری آموزش، توجه به فنآوری­های دیجیتال دارای اهمیت روزافزون است. با شروع عصر فنآوری اطلاعات، سیستم­های آموزشی، یکی از نخستین حوزه­هایی بود که دچار تغییر و تحول شدند و استفاده از روش­های نوین و فعال یادگیری، از سوی برنامه­ریزان سیستم­های آموزشی در حوزه­های مختلف مانند علوم کشاورزی، مهندسی، پزشکی و... احساس شده است. مطالعه حاضر، با هدف بررسی میزان اثربخشی وسایل ارتباطی نوین آموزشیمقایسه با روش­های سنتی در راستای دانش­افزایی، در بین بهره­برداران شهرستان ملایر، طراحی و در سال 1397 اجرا گردید. <strong>روش‌ها:</strong> طی یک مطالعه نیمه­­آزمایشی، 60 باغدار به­عنوان نمونه به طور تصادفی انتخاب و با توجه به سن، سواد، وضعیت اقتصادی؛ میزان زمین، عضو شبکه­های اجتماعی بودن به دو گروه همتا (30 نفر آزمایش، 30 نفر شاهد) تقسیم شدند. ابزار اصلی تحقیق، پرسشنامه محقق­ساخته بود که بر اساس مبانی نظری موجود شکل گرفت. <strong>یافته‌ها:</strong> نتایج تحقیق نشان داد، راهبردهایی که باغداران در مقابل تغییرات آب­و هوایی به­کار می­گیرند، شامل؛ راهبرد کشت مختلط، تغییر در زمان کشت، کشت محصولات مقاوم به کم­آبی، به عنوان مهم­ترین راهبردها در مقابل تغییرات آب­و­هوا می­باشد. با توجه به آزمون لون و برابری واریانس­ها، مشخص شد که بین نمرات پیش­آزمون و پس­آزمون گروه پذیرنده آموزش ترکیبی (تلگرام و واتساپ)، اختلاف معناداری وجود دارد. به طوری که آموزش از طریق شبکه­های اجتماعی، در پذیرش راهبردهای سازگاری با تأثیرات تغییرات آب­وهوا تأثیر معناداری داشته است. <strong>نتیجه‌گیری:</strong> نتایج گویای آن است که مؤلفه امید به بهبودی اوضاع، بیش­ترین تأثیر را در سازگاری با تغییرات آب­وهوا را داشته و مؤلفه تقدیرگرایی، کم­ترین اثر را دارد و نیز، مؤلفه­های جمعیت­شناختی و روان‌شناختی 61 درصد از تغییرات سازگاری باغداران را تبیین می­کنند. با توجه به نتایج تحقیق و به منظور افزایش راندمان یادگیری و ارتقاء سطح دانش و مهارت باغداران و بهره­برداران، پیشنهاد می­گردد، از روش­های جدید آموزش ترکیبی استفاده شود. همچنین، پیشنهاد می­گردد: دوره­های آموزشی به­کارگیری تجهیزات و وسایل کمک آموزشی مدرن برای باغداران توسط دست­اندرکاران حوزه آموزش کشاورزی و وزارت جهاد کشاورزی در نظر گرفته شود. از آنجایی­که آموزش­های الکترونیکی و نیز آموزش از طریق تلفن همراه، محدود به زمان و مکان خاصی نبوده و دامنه عمل بسیار گسترده­ای دارند و اصطلاحاً به آموز­ش­های در هرزمان و هرمکان معروف هستند، بنابراین، پیشنهاد می­گردد، جهت ایجاد رشد و توسعه در بین باغداران از این ظرفیت بالقوه استفاده حداکثری به عمل آید.