بررسی هم‌معنایی گزاره‌ای، توصیفی و نسبی میان فعل‌های سادة فارسی و متناظرهای معناییِ مرکّب آنها

Abstract

<em>پژوهش حاضر تحقیقی معنی‌شناختی است که به منظور بررسیِ معناییِ فعل‌های سادة زبان فارسی و متناظرهای مرکبِ معنایی آنها صورت گرفته است. در این بررسی، نخست، نگارنده طرز تلقی خود از فعل ساده و مرکب را ارائه می‌کند و پس از آن، به انواع تناظر میان فعل‌های ساده و مرکب می‌پردازد. در ادامه، پس از بحثی مختصر دربارة هم‌معنایی و سه نوع از آن که در این پژوهش مبنای تحلیل‌ها قرار می‌گیرند، یعنی هم‌معنایی گزاره‌ای، هم‌معنایی توصیفی و هم‌معنایی نسبی، نگارنده می‌کوشد به صورت مستدل و با ارائة مثال مشخص کند که از انواع سه‌گانة هم‌معنایی، کدام نوع یا انواع میان فعل‌های سادة زبان فارسی و متناظرهای معناییِ مرکب آنها برقرار است. پیکرة مورد بررسی برای دستیابی به این هدف شامل گروهی از فعل‌های سادة فارسی و دارای متناظرهای معناییِ مرکب است که از فرهنگ هشت‌جلدی سخن برگرفته‌شده‌اند. با بررسی این پیکره که در انتها، در بخش پیوست، آمده است، مشخص می‌شود که هم‌معنایی نسبی میان فعل‌های مذکور به چشم نمی‌خورد، اما هم‌معنایی گزاره‌ای و توصیفی میان آنها برقرار است. نتایج پژوهش حاضر می‌تواند برای آموزش بهینة معنی‌شناسی و آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان مفید باشد</em><em>.</em>