طراحی بازبینة جامع ارزیابی درسنامه‌های چهار مهارتی در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان

Abstract

انتخاب دقیق منابع آموزشی از عوامل بسیار تأثیرگذار در موفقیت هر دورۀ آموزش زبان است. با توجه به تعدد منابع آموزشی در حوزة آزفا و لزوم امکان گزینش درست منابع با توجه به نیازهای هر مرکز و برنامة آموزشی، توجه به بازبینه‌های ارزیابی به عنوان یکی از ابزارهای اصلی این امر از اهمیتی وافر برخوردار است. با وجود بازبینه‌های مختلف ارزیابی منابع آموزشی در زبان‌های مختلف، ویژگی‌هایی خاص زبان فارسی، نبود جامعیت لازم در بازبینه‌های موجود و نیز وجود گویه‌هایی مبهم و نامرتبط در بسیاری از آنان، فرآیند ارزیابی منابع آزفا بر مبنای این بازبینه‌ها با مشکل روبه‌رو می‌شود؛ بر این مبنا در پژوهش حاضر برآنیم تا به طراحی بازبینه‌ای جامع به منظور ارزیابی کتاب‌های آموزشی چهار مهارتی برای زبان فارسی بپردازیم. در رسیدن به اهداف پژوهش به دنبال بررسی و تحلیل بازبینه‌های مختلف، هشت بازبینه گزینش شد. با بهره‌گیری از بازبینه‌های منتخب و نتایج حاصل از دو مرحله پایلوت بازبینۀ طراحی‌شده در پژوهش و بررسی روایی و پایایی آن، بازبینه‌ای مشتمل بر 58 گویه در دو بخش کلی «محتوا» و «مشخصات ظاهری و عمومی» تدوین شد. این بازبینه می‌تواند برای مراکز آزفا و مدرسان آن به منظور ارزیابی منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان به کار رود.