راهکارهای آموزش الفبای زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان از دیدگاه مدرسان

Abstract

آموزش آواها و خط در هر زبان مهم‌ترین بخش آموزش زبان به‌شمار می‌رود؛ زیرا اگر زبان‌آموز یک آوا را چه در مرحلۀ خواندن و چه در مرحلۀنوشتن، به‌اشتباه یاد بگیرد، دیگر قادر به درست خواندن و درست نوشتن نخواهد بود. با توجه به اهمیت الفبای یک‌زبان در مراحل ابتدایی یادگیری زبان دوم یا خارجی و نقش بنیادین آن در امر آموزش آن زبان، هدف از نگارش این مقاله بررسی روش‌های موجود در رابطه با نحوۀ آموزش الفبا و خط زبان فارسی است. بدین‌منظور، دو پرسش پژوهش طرح شد؛ آیا در آموزش زبان فارسی به‌عنوان زبان دوم توجه کافی به آموزش مستقیم الفبا شده‌است یا خیر؟ از دیدگاه مدرسان زبان‌فارسی، بهترین شیوۀ آموزش الفبای زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان کدام شیوه است؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها، پرسشنامه‌ای با 16 گویه طراحی شد و در اختیار مدرسان آموزش زبان‌فارسی قرار گرفت. یافته‌های حاصل نشان‌دهندۀ ‌اهمیت بالای یادگیری آواها بیش از یادگیری خط است. از بررسی داده‌ها چنین به‌دست می‌آید که در آغاز کلاس‌های فارسی‌آموزی بهتر است آموزش الفبا با حروف پربسامد و سپس با واژگان کاربردی و پربسامد همراه باشد. هم‌چنین نظر مدرسان بر این بود که در آموزش الفبا به غیرفارسی‌زبان استفاده از لوحه الفبا تأثیر مثبت دارد و نیز آموزش واکه‌های کوتاه و بلند هم‌راستا باهم در یک جلسۀ آموزشی می‌تواند به‌نوعی در یادگیری به غیرفارسی‌زبانان کمک‌کننده باشد و نکتۀ بعدی که می‌تواند در یک جلسۀ آموزشی به‌همراه هم باشد، آموزش حروف یک شکل است که تنها تفاوت آنها در نحوه و تعداد نقطه‌گذاری است.