مقایسه تطبیقی آرای مترجمان معاصر در ترجمه «مجازِ مفردِ مرسل»

Abstract

یکی از اسلوب­های ادبیِ به کار رفته در قرآن کریم، اسلوب مجاز است. مجاز یکی از مهم­ترین و مؤثرترین ساختارها و صنایع بیانی در بلاغت به شمار می­رود،. لذا با توجه به اهمیت این عنصر بیانی در قرآن کریم و دلالت­های ظریف آن وجایگاه این عنصر در شیوه­ی ارائه­ی مقصود، ترجمه­ مجازهای قرآنی بررسی­های دقیق، مستقل و کاملی را می­طلبد. در این پژوهش از میان انواع مجاز به مجاز مفرد مرسل و از جمع ترجمه­های بسیار معاصر قرآن، به ترجمه­ی آقایان «آیتی، انصاریان، الهی قمشه­ای، خرمشاهی، فولادوند، مشکینی و مکارم شیرازی» که از اشتهار بیشتری برخوردارند، با روش توصیفی_تحلیلی پرداخته شده است. بررسی­های انجام شده نشان می­دهد که مترجمان محترم از روش­های مختلفی برای ترجمه­ی مجاز استفاده کرده­اند و هر یک از ایشان سبک خاصی را دنبال نکرده­اند؛ حتی گاهی دیده می­شود که ترجمه­ها مفهوم مورد نظرِ تعبیر مجازی را نمی­رساند و تنها به معنای تحت اللفظی بسنده شده است. همین امر موجب بروز نوسانات زیادی در ترجمه­ی آنان می‌گردد. نتیجه اینکه، بهترین ترجمه برای تعابیر مجازی ترجمه­ای­ است که ضمن انتقال مفهوم مورد نظر به زبان مقصد، دارای جنبه­ها و جاذبه­های بلاغی نیز باشد. از آن جایی که در ترجمه­ی آقایان مشکینی و مکارم شیرازی، ترجمه­ی بسیاری از تعابیر مجازی، براساس علاقه­­ی مجازها صورت گرفته­ است لذا ترجمه­های آنها به معنای مراد مجازهای مرسل نزدیک­تر است.