اثر تیمارهای حرارتی و شیمیایی بر باکتری عامل بیماری سرطان طوقه و چند صفت باغی قلمه‌های دو رقم انگور تجاری

Abstract

با هدف بررسی اثر تیمارهای حرارتی و شیمیایی بر کاهش جمعیت باکتری عامل بیماری سرطان طوقه در قلمه‌های تهیه شده از پایه‌های مادری آلودة دو رقم انگور تجاری شامل سفید بیدانه و حسینی، آزمایشی به صورت کرت­های دو بار خرد شده با طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی در 4 تکرار طی سال‌های 1385-1383 در ایستگاه تحقیقات اسماعیل آباد و ایستگاه تحقیقات انگور تاکستان انجام شد. ارقام به عنوان فاکتور اصلی، تیمارهای حرارتی در چهار سطح به عنوان فاکتور فرعی و تیمارهای شیمیایی نیز در چهار سطح به عنوان فاکتور فرعی- فرعی (زیر فرعی) مورد بررسی قرار گرفتند. به دنبال ریشه زایی و رشد قلمه­ها، طی 2 سال اثر تیمارها بر میزان کاهش جمعیت باکتری در قلمه‌ها، درصد جوانه‌های زنده، زمان شروع رشد جوانه‌ها، اندازه وزن ریشه تولیدی، وزن کل نهال در سال اول و زمان شروع گل‌دهی یادداشت گردید. تجزیه واریانس با نرم افزار MSTAT-C و مقایسه میانگین با آزمون LSD انجام شد. نتایج نشان داد که اثر تیمارها در هر دو رقم بر کاهش جمعیت باکتری یکسان بوده و تیمارهای توأم گرما درمانی با 60 درجه سانتی­گراد به مدت 15 دقیقه به همراه مصرف مواد شیمیایی بیشتر از 95% باکتری را از بین برده ولی بیش از 50% مرگ جوانه‌ها را به دنبال داشته است، ولی تیمار 50 درجه به مدت 30 دقیقه با ترکیب شیمیایی اریترومایسین و استرپتومایسین سولفات 1 در هزار بدون داشتن اختلاف معنی­داری با تیمار 60 درجه سانتی­گراد از لحاظ باکتری­زدایی، با بیش از 90% کاهش جمعیت باکتری و بیش از 72% زنده ماندن جوانه‌ها، نتیجه رضایت بخش تری را در باکتری­زدایی از قلمه‌های در حال رکود داده است. برتری صفات با ارزش نظیر میزان ریشه­زایی قلمه‌ها (325/197 گرم در نهال) و میزان عملکرد در سال سوم (684 گرم‌ در هر نهال) مربوط ‌به تیمار مذکور می‌باشد.