بقا، مقاومت، فرصت‌طلبی و رشد سازمان‌ها در موقعیت‌های چالشی: ارائه مفهومی استراتژیک از انواع سازمان‌های تاب‌آور

Abstract

هدف پژوهش حاضر، مفهوم‌سازی زوایایی بدیع از «انواع سازمان‌های تاب‌آور» می‌باشد. فلسفه پژوهش بر اساس رویکرد تفسیری، روش کیفی و استراتژی داده‌بنیاد با رویکرد ظاهر شونده است. جامعه مورد مطالعه، مدیران و خبرگان شرکت‌های تولیدی صنعت ساختمان هستند که در استان مازندران واقع شده‌اند. در این راستا با مدیران و خبرگانِ صنعت، مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته صورت گرفت. باتوجه به تحلیل انجام گرفته، با استفاده از کدگذاری با روش گلیزر و دو مرحله کدگذاری حقیقی و نظری، در پایانِ مرحله کدگذاری نظری، با توجه به خانواده «اانواع» گلیزر، چهار نوع سازمان تاب‌آور شناسایی شد. این سازمان‌ها در یک طیف دوطرفه قرار دارند که در یک طرف طیف، سازمان‌های بقامحور و در طرف دیگر آن سازمان‌های رشدمحور قرار می‌گیرند. بین این دو طیف، سازمان‌های مقاومت‌محور و فرصت‌طلب هستند. رشدمحورها اثرگذارتر و در جستجوی فرصت‌ها هستند، درحالی‌که بقامحورها، اثرپذیرتر و در جستجوی حل مسئله می‌باشند. هر یک از این سازمان‌ها در طیف خاصی از تاب‌آوری قرار دارند و دارای جایگاه استراتژیک خاصی هستند. این جایگاه‌ها قابل تغییر است، لذا سازمان‌ها می‌توانند در دیدگاه‌ها و برنامه‌های استراتژیکِ خود، برای رسیدن به نوعی از سازمان، با تاب‌آوری بالاتر، برنامه‌ریزی و تلاش کنند.