مرور پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی بر اساس تاریخ انتشار
در حال نمایش موارد 1 - 20 از 146
-
پژوهشی درباره نسبت صحیح طبرسی
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2010-12-22)در میان عالمان امامی مذهب کسانی بوده‌اند که به طبرسی شهرت داشته‌اند. برخی از محققان بر این نظرند که واژ? طبرسی را باید به فتح طاء و سکون باء خواند، زیرا این واژه نسبت به طَبرِس را إفاده می‌کند که معرب تفرش، شهری بین کاشان ...
-
نقش خاندانهای برجسته‘ ایرانی در فرآیند تعامل دو فرهنگ ایرانی ـ اسلامی تا سده‘ چهارم هجری
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2010-12-22)بحث و گفتگو در بار? عوامل گسترش و تکامل فرهنگ و تمدن اسلامی پیچیده و نیازمند بررسی‌های همه جانبه است. اینکه چرا و چگونه اسلام از میان اعراب که در مقایسه با دیگر اقوام پیشینه و بهر? تمدنی چندانی نداشتند ظهور کرد و آنان را ...
-
کارکرد نهادهای آموزشی فرانسه در ایران از اوایل دوره‘ قاجار تا جنگ جهانی اول
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2010-12-22)از اوایل دور? قاجار، سه نهاد آموزشی ـ فرهنگی فرانسه، که با اهداف جهانی در پاریس شکل گرفته بودند، به تدریج یکی پس از دیگری ایران را نیز تحت پوشش خود قرار دادند. این سه نهاد عبارت بودند از مدارس میسیونرهای لازاریست‌ها، مدارس ...
-
زندگی حرفه‌ای مؤذنان و بازتاب آن در ذهن و زبان مسلمانان: پژوهشی در تاریخ اجتماعی اسلام
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2010-12-22)اذان به عنوان یکی از شاخصهای فرهنگی اسلام، در بردارند? مجموع? وسیعی از عناصر و اجزای فرهنگی و اجتماعی است. از این‌رو علاوه بر بررسی تاریخچهای از چگونگی پیدایش و تداوم سنت اذان گویی باید به جنبههای دیگر آن بویژه حضور ...
-
عوامل مؤثر بر گسترش مدارس در قلمرو عثمانی (دوره‘ کلاسیک: سده‌های 8 ـ10 هجری)
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2010-12-22)مدارس و آموزش مدرسه‌ای در دور? کلاسیک عثمانی، هم از نظر کمی و هم از لحاظ کیفی، رشد و پیشرفت چشمگیری پیدا کرد و با تأسیس مدارس صحن ثمان فاتح (875 ق) و سپس مدارس سلیمانیه (965 ق)، به اوج شکوه خود دست یافت. بی‌تردید، عوامل ...
-
سیاست‌های مذهبی وزیران سنی مذهب فاطمیان: انگیزه‌ها، اهداف و راهبردها
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2010-12-22)در نیم? دوم سد? ششم هجری، در حالی که خلافت شیعی فاطمیان در مصر ضعیف‌ترین دوران حیات سیاسی خود را سپری می‌کرد، زنجیره‌ای از سیاستمداران سنی موفق شدند بارها به مقام بسیار مهم وزارت دست یابند. اینان ...
-
مسلمانان رومانی در عصر حاکمیت کمونیست‌ها (1945 ـ 1989م)
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2011-05-22)کشور رومانی در سال 1944م به اشغال ارتش سرخ شوروی درآمد و تا سال 1958م ادامه یافت. در این مدت شوروی با مداخله در امور رومانی موفق شد زمینه‌های شکل‌گیری و تسلط دولت کمونیستی را بر رومانی فراهم آورد. از این پس به مدت چهل سال ...
-
علل گرایش شیخ مفید و سید مرتضی به عقل‌گرایی اعتزالی در قرن چهارم هجری
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2011-05-22)این مقاله به منظور درک ریشه های گرایش شیع? امامیه به عقل‌گرایی اعتزالی به بررسی علل گرایش دو متکلّم بزرگ امامیّه شیخ مفید و سید مرتضی علم‌الهدی - پیشوایان امامی سد? چهارم هجری ـ به عقل‌گرایی اعتزالی میپردازد. هر چند گرایش ...
-
فارابی، علم حِیَل و فلسفۀ فناوری
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2011-05-22)پرسش اساسی این مقاله آن است که آیا در تمدن ایران و اسلام مفهوم فناوری و یا چیزی شبیه به آن مطرح بوده است یا خیر؟ پاسخ این تحقیق مثبت است و فرضیه نگارنده بر آن است که فارابی برای اولین بار مفهوم فناوری را به صورت علمی مطرح ...
-
خوشنویسی درآغاز عصر صفوی: تحولات،کارکردها، حامیان و هنروران
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2011-05-22)سرآغاز فرمانروایی صفویان- عصر سلطنت اسماعیل و طهماسب- دور? بالندگی هنر خوشنویسی در ایران است. این هنر در این عصر، سه دوره تقریباً برابر را گذراند. نخست دور? گذار و انتقال از سنت های پیشین به ویژه عصر تیموری به صفویان تبریز ...
-
بررسی تاریخ‌نگاری یعقوبی به لحاظ منابع
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2011-09-23)بررسی کارنامۀ تاریخ نگاری اسلامی، مطالعۀ موردی آثار مورخان مسلمان به روش استقرایی را می‌طلبد تا بتوان فرآیند پیدایش، شکل‌گیری، رشد، توسعه و سرانجام رکود آن را نشان داد. یعقوبی که در قرن سوم هجری می‌زیست از بنیان گذاران سنت ...
-
جغرافیای تاریخی سغد در دورۀ اسلامی
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2011-09-23)ایالت سغد به عنوان مهمترین ایالت ماوراءالنهر، به ویژه دو شهر بزرگ آن یعنی سمرقند و بخارا از تمدنی کهن و میراث فرهنگی درخشان برخوردار بود. هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، کوشانیان، هیاطله ، ترکان و ساسانیان در این منطقه حکومت ...
-
نقش شیعیان در نسب‌نگاری عمومی
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2011-09-23)شیعیان در نسب‌نگاری عمومی نقشی برجسته داشتند و از پیشروان این علم بودند. آنان با استفاده از منابع شفاهی چون نقل از نسب‌دانان نخستین و گفتگو با عالمان و شیوخ قبایل و نیز منابع مکتوب چون کتب پیشینیان، کتیبه‌ها و سنگ قبر‌ها، ...
-
قطب الدین شیرازی، نیریزی و اصول موضوعه هندسه اقلیدس
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2012-03-20)کتاب اصول اقلیدس با مقدمه ای شامل تعاریف، اصول موضوعه و علوم متعارفه (بدیهیات) آغاز شده است؛ پنج اصل موضوعه، در علم هندسه، توسط اقلیدس بدون هیچگونه توضیح و استدلالی ارائه شده است؛ اما با توجه به اهمیت اصول موضوعه که ...
-
اصطلاح حوزه علمیه: تاریخچه پیدایی و تحولات معنایی
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2012-03-20)حوزه علمیه به مرکز علوم مذهبی شیعیان اطلاق میشود که در مطالعات مربوط به تاریخ نهادهای علمی ـ آموزشی شیعیان، پیشینه و چگونگی پیدایی عنوان آن مغفول مانده است. افزون بر این، این مطالعات مراکز علوم دینی پیش از ایجاد این اصطلاح ...
-
مسیحیت درحجاز و غرب جزیرة العرب مقارن ظهوراسلام
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2012-03-20)سه دین اسلام، مسیحیت و یهود از یک خانواده بوده و به عنوان آیین‌های سامی خوانده شده اند، ولی در متون اسلامی تأکید شده است که دین اسلام کامل کننده دو دین پیش از خود است. از این رو بررسی موقعیت مسیحیت و دامنه نفوذ آن در جزیرة ...
-
فرایند ورود اسلام به قم در قرن نخست هجری
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2012-03-20)این مقاله به فرایند ورود اجباری یا اختیاری اسلام به شهر قم میپردازد و در صدد است از یک سو نظریۀ پذیرش اجباری اسلام توسط اهالی قم را رد نماید و از سوی دیگر ایدۀ پذیرش آسان و از سرآگاهی اسلام از سوی قمیها را نقد کند. در ...
-
چکیده های انگلیسی
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2012-03-20)
-
شناسنامه مجله و چکیده مقاله‌ها به انگلیسی
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2012-09-22)شناسنامه مجله و چکیده مقاله‌ها به انگلیسی
-
آل عراق (پژوهشی تازه در یک قرن حاکمیت تابع سامانیان بر خوارزم)
(دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهرانUniversity of Tehran, Faculty of Theology and Islamic studies, 2012-09-22)تاکنون تحلیل روشنی از تاریخ تحولات سیاسی سرزمین خوارزم در قرون سوم و چهارم هجری ارائه نشده است. برخی از پژوهشگران، همه خاندانهای سیاسی از عصر باستان تا حکومت آل مأمون را، به اشتباه خوارزمشاه ...
