بررسی نقش سبک‌های شناختی، اهداف پیشرفت و خودکارآمدی ریاضی در پیشرفت ریاضی دانش‌آموزان پایه هفتم متوسطه شهر مشهد

Abstract

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش سبک‌های شناختی، اهداف پیشرفت و خودکارآمدی ریاضی در پیشرفت ریاضی دانش­آموزان صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش را دانش­آموزان پسر پایه ‌هفتم دبیرستان‌های دولتی منطقه تبادکان تشکیل می­دادند؛ از این جامعه تعداد 263 نفر آزمودنی با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای دومرحله‌ای انتخاب شدند، سپس پرسشنامه سبک‌های شناختی وابسته به زمینه و ناوابسته به زمینه «آزمون گروهی اشکال نهفته»، پرسشنامه ‌جهت‌گیری هدفی میدگلی و همکاران (2001) و پرسشنامه خودکارآمدی ریاضی به آنان ارائه و داده‌ها جمع‌آوری گردید. داده‌ها با روش آماری همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین سبک‌های شناختی، اهداف پیشرفت و خودکارآمدی ریاضی با پیشرفت ریاضی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و خودکارآمدی ریاضی بیش‌ترین سهم را در پیش‌بینی پیشرفت ریاضی دارد. دانش‌آموزانی که سبک‌شناختی ناوابسته به زمینه دارند، میزان خودکارآمدی ریاضی بیشتری را گزارش کرده‌اند. همچنین دانش­آموزان با سبک‌شناختی ناوابسته به زمینه نمره اهداف تبحری بیشتری دارند و دانش‌آموزان با سبک‌شناختی وابسته به زمینه نمره‌ اهداف اجتنابی بیشتری دارند. اهداف تبحری با خودکارآمدی ریاضی رابطه معنادار دارد. بین میزان خودکارآمدی و نمره‌ هدف رویکردی ارتباط معناداری در جهت مستقیم وجود دارد. بین میزان خودکارآمدی و نمره‌ هدف اجتنابی ارتباط منفی معناداری وجود دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان می‌دهد که پیشرفت عملکرد تحصیلی ریاضی به‌تنهایی از طریق اهداف پیشرفت، سبک‌شناختی و میزان خودکارآمدی قابل پیش‌بینی است، ولی در تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام مشخص گردید که سهم باورهای خودکارآمدی ریاضی بیشتر از اهداف پیشرفت و سبک‌شناختی است.