معرفی و نقد کتاب جامعه‌شناسی انقلاب و انقلاب‌های اجتماعی

Abstract

هدف مقالة حاضر ارزیابی نقادانۀ کتاب <em>جامعه</em><em>‌شناسی انقلاب و انقلاب‌های اجتماعی</em> اثر محمدتقی سبزه‌ای است. نویسنده تلاش کرده تا منبعی را برای درس جامعه‌شناسی انقلاب فراهم کند و دراین‌باره ضمن پرداختن به مفهوم‌شناسی انقلاب وجوه تفاوت این پدیده را با سایر پدیده‌های مشابه نظیر کودتا، شورش، و جنبش اجتماعی بررسی کند. در گام بعد مقولات فرایندی انقلاب نظیر ایدئولوژی، بسیج، سازمان‌دهی، و رهبری موردتوجه قرار گرفته‌اند. سپس نگارندة اثر از زاویة تبیینی به انقلاب نگریسته است. در اثر حاضر با گذر از مرحلة فرایندی و تبیینی انقلاب مرحلة پی‌آمدی انقلاب فرا می‌رسد که به تحولات اجتماعی جامعة پساانقلابی و نتایج انقلاب‌ها می‌پردازد. سرانجام در فصل پایانی انواع انقلاب‌ها اعم‌از جمهوری‌خواهانه، کمونیستی، و ... موردبررسی قرار گرفته‌اند. مهم‌ترین نتایج حاصل از نقد کتاب در بخش صوری فقدان معادل‌سازی مناسب برای واژگان و اسامی انگلیسی و در بخش محتوایی وجود کاستی‌های چشم‌گیر درمورد انسجام منطقی اثر است. درنهایت هدف نویسنده که ارائة نظریه‌های انقلاب و پرداختن به انقلاب‌های اجتماعی بوده تحقق نیافته و ضعف‌های آشکاری به‌ویژه در طرح نظریه‌های انقلاب و توصیف انقلاب‌های اجتماعی وجود دارد.