اثربخشی شناختدرمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افکار خودآیند منفی و مشکلات خواب دانش‌آموزان دختر دارای اختلال افسردگی

Abstract

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افکار خودآیند منفی و مشکلات خواب دانش‌آموزان دختر دارای اختلال افسردگیبود. مطالعه حاضر نیمه­آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر مبتلا به اختلال افسردگی شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بود. در این پژوهش، تعداد 30 دانش‌آموز دختر مبتلا به اختلال افسردگی با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش و کنترل گمارده شدند (15 دانش‌آموز در گروه آزمایش و 15 دانش‌آموز در گروه کنترل). گروه آزمایش مداخله شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی (سگال، ویلیامز و تیزدل، 2002) را طی دو ماه در 8 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه‌های افسردگی (DS)، کیفیت خواب پترزبورگ (PSQI) و افکار خودآیند منفی (QNS) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیری با استفاده از نرم‌افزار آماری 23Spss- مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افکار خودآیند منفی (0001/0>p) و مشکلات خواب (0001/0>p) دانش‌آموزان دارای اختلال افسردگی تأثیر معنادار دارد. یافته‌های پژوهش حاضر، بیانگر آن بود که شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی با بهره‌گیری از فنونی مانند افکار، هیجانات و رفتار آگاهانه، می‌تواند به‌عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش افکار خودآیند منفی و مشکلات خواب دانش‌آموزان دارای اختلال افسردگی مورد استفاده قرار گیرد.