بررسی کارایی روش یک مرحله‌ای و امواج فراصوت در تولید نانولیپوزوم‌های حاوی ویتامین C

Abstract

امروزه استفاده از نانولیپوزوم­ها کاربرد گسترده­ای در تمام صنایع از جمله داروسازی و مواد غذایی دارد. هنگامی­که به فسفولیپید­ها در محلول آبی انرژی مناسبی وارد می­شود، نانولیپوزوم­ها تشکیل می‌شوند. در این پژوهش از روش تک مرحله­ای توأم با امواج فراصوت برای تولید لیپوزوم­ها استفاده گردید و شاخص­های کیفی مانند اندازه ذرات، کارایی درون­پوشانی و پایداری اندازه­گیری شدند. از طرح آزمایشی ترکیبی برای مطالعه تأثیر نسبت غلظت­های مختلف فسفولیپید، کلسترول و فیتواسترول پودری (به ترتیب در نسبت­های 50 تا 100 درصد، صفر تا 50 درصد و صفر تا 50 درصد) و زمان­های مختلف اعمال امواج فراصوت (20، 25، 30، 35، 40 دقیقه) برای بررسی ویژگی­های عملکردی فرمولاسیون جدید نانولیپوزوم­های حاوی ویتامین C استفاده گردید. زمان فراصوت بالاتر موجب کم­ترین میزان انحراف معیار در اندازه ذرات و افزایش درصد کارایی درون­پوشانی شد. بطورکلی، پایداری با افزایش زمان اعمال امواج فراصوت افزایش یافت (در زمان­های 35 و 40 دقیقه بیشترین پایداری دیده شد)، ولی در این مورد اثر نسبت­های مختلف فسفولیپید، کلسترول و فیتواسترول، متفاوت بود. بطور کلی نتایج نشان داد اگرچه روش تک مرحله­ای توأم با امواج فراصوت با توان پایین جهت ایجاد ویژگی­های ایده­آل در نانولیپوزوم­ها کارآمد نبود ولی جایگزینی کلسترول با فیتواسترول و استفاده از فسفولیپیدهای شیر و حلال خوراکی از قابلیت بالایی برای تولید نانولیپوزوم­ها برخوردار می­باشد.