بررسی میزان تأثیر روایات سبب نزول در تفسیر

Abstract

از طریق اسباب نزول می‌توان بر معنا و مقصود آیات و سور دست یافت. شأن نزول آیات فضای اندیشیدن در باره آیه را روشن­تر و به درک بهتر آیه کمک می‌کند. در میان مفسران و صاحب نظران، در میزان تأثیر روایات اسباب نزول در تفسیر و فهم، اختلاف نظر وجود دارد. البته اصل روشنگری سبب نزول، در فهم آیات به عنوان قراین حالیه را نمی‌توان منکر شد؛ به شرطی که با مضمون آیه و لحن و سیاق و تمام ملاک‌های بررسی روایات مطابقت نماید. باید توجه داشت که روایات اسباب نزول تنها منبع و مرجعی مستقل و اساسی در بیان ‌مقاصد الهی نیستند و در بسیاری از موارد چنین نیست که بدون دانستن آن‌ها، فهم آیه میّسر نگردد. این مقاله، نقش اسباب نزول در تفسیر آیات الهی و چگونگی ایفای این نقش در بازیافت مفاهیم آیات و دلالت آن بر مراد خداوند را به بحث گذاشته و با ارائه نمونه‌هایی، این فایده را قابل مناقشه دانسته ‌است.