بررسی رابطه بین سازوکارهای نظام راهبری شرکت و هزینه‌های نمایندگی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

Abstract

در این تحقیق به بررسی تأثیر سازوکارهای نظام راهبری شرکت بر هزینه­های نمایندگی، در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. رابطه نمایندگی نوعی قرارداد است که طبق آن مالک، نماینده­ای را جهت انجام عملیاتی مأمور و در این راستا اختیاراتی در باب اتخاذ تصمیم به وی تفویض می­کند. با شکل­گیری رابطه نمایندگی، هزینه­های نمایندگی، ناشی از تضاد منافع بین طرفین، ایجاد می­شود. هزینه­­‌های نمایندگی اثر معکوسی بر ارزش شرکت دارند. از این­رو، شرکت­ها به دنبال کنترل و کاهش چنین هزینه­هایی می­باشند. در تحقیق حاضر هزینه­های نمایندگی تابعی از تعامل بین فرصت­های رشد شرکت و جریان­های نقد آزاد تعریف شده، و از شاخص Q توبین به عنوان معیاری برای اندازه‌گیری فرصت­های رشد استفاده گردیده است. از بین سازوکارهای کنترل هزینه نمایندگی، به بررسی مالکیت سرمایه گذاران نهادی، درصد اعضای غیر­موظف هیئت مدیره و نسبت بدهی به عنوان متغیر­های مستقل پرداخته شده است. همچنین برای آزمون فرضیه­های تحقیق از رگرسیون مقطعی ترکیبی استفاده گردیده است. یافته­های تحقیق حاکی از وجود رابطه­ی منفی و معنا‌­دار بین درصد اعضای غیرموظف هیئت مدیره و همچنین درصد مالکیت سرمایه­گذاران نهادی با هزینه­های نمایندگی می­باشد؛ از طرفی نتایج تحقیق با فرض وجود ارتباط بین نسبت بدهی شرکت­ها با هزینه نمایندگی، مطابقت ندارد.