تبیین سیر تحول و اصلاح نظام برنامه‌درسی آموزش عالی بعد از انقلاب اسلامی در ایران

Abstract

لادن سلیمی[1]، دکتر نرگس کشتی‌آرای[2]*، دکتر کورش فتحی واجارگاه[3] چکیده: هدف از انجام این پژوهش، تبیین سیر تحول واصلاح نظام برنامه درسی آموزش عالی بعد از انقلاب اسلامی در ایران بود. روش پژوهش کیفی از نوع تاریخی است که تلاش نموده با بهره گیری از منابع و مستندات در دسترس سیر بازنگری برنامه‌های درسی آموزش عالی را ضمن سه دوره انحلال، تعویق و گسترش با دیدگاهی تحلیلی نشان دهد. حوزه پژوهش کلیه متون، پژوهش‌های انجام شده و اسناد مربوط به برنامه‌های درسی آموزش عالی بود که از منابع چاپی و دیجیتالی موجود در کتابخانه‌ها، بانک اطلاعاتی، مجلات و کتاب های الکترونیکی در دسترس و به صورت کل شمار استفاده گردید و ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات و استخراج بند های مرتبط با موضوع پژوهش، فیش های تحقیق بودند که همگی توسط محقق ساخته شدند. نتایج نشان می‌دهد که برنامه درسی در نظام آموزش عالی تاکنون جهت گیری‌های متفاوتی را پشت سر گذاشته است. تجربه ایی که از دوره‌های برنامه ریزی درسی دانشگاهی قبل و بعد از انقلاب اسلامی حاصل می‌شود گذر از یک نظام برنامه ریزی درسی نسبتا مستقل (دوره قبل از انقلاب) به نظام متمرکز افراطی (بعد از انقلاب و در دوران انحلال و تعویق) و سر انجام به سمت واگذاری اختیارات نسبی برای برنامه ریزی دانشگاهی (از برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) به سمت واگذاری اختیارات کامل برای برنامه ریزی درسی به دانشگاه‌های دارای هیات ممیزه است. کلمات کلیدی: آموزش عالی، برنامه درسی، پژوهش تاریخی، جهت‌گیری‌ها <br clear="all" />

*مقاله برگرفته از رساله دکتری نویسنده اول است [1]. دانش آموخته دکتری برنامه ریزی درسی،واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

[2]. استادیار گروه برنامه ریزی درسی، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

[3]. استاد گروه علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران *نویسنده مسول: نرگس کشتی آرای n_keshtiara@khuisf.ac.ir