بررسی وضعیت مهارتهای پژوهشی در مقاطع مختلف تحصیلی رشته های علوم انسانی مورد پژوهی: دانشگاه مازندران

Abstract

دکتر صمد ایزدی[1]، مریم برادران[2] ، زینب کرمخانی[3] چکیده :یکی از مولفه‌های اصلی رسالت آموزش عالی پژوهش است که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است، چرا که پژوهش با نوآوری رابطه مستقیم دارد و به همین دلیل نه تنها در حفظ و بقا جوامع بلکه در توسعه و پیشرفت آن نقش کلیدی ایفا خواهد کرد. بنابراین توجه به مهارتهای پژوهش و آموزش اصولی آن در آموزش عالی ضروری به نظر می‌رسد. از این رو محققان در این مقاله درصدد بررسی وضعیت مهارت‌های پژوهشی در مقاطع مختلف تحصیلی برآمدند. از آنجایی که روشهای پژوهش در رشته های مختلف متفاوت است، جامعه پژوهش در رشته علوم انسانی محدود شد. این پژوهش به لحاظ ماهیت جزء پژوهش‌های کمی و از نظر گردآوری داده‌ها جزء پژوهش‌های توصیفی- پیمایشی به شمار می‎رود. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان مقاطع تحصیلی مختلف دانشگاه مازندران می‌باشد که با روش نمونه گیری در دسترس، 102 نفر از دانشجویان سطوح مختلف به دو صورت نمونه گیری سهل الوصول و نمونه گیری افراد داوطلب انتخاب شده اند. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید؛ مولفه‌ها و شاخص‌های مربوطه با توجه به مطالعات پیشین تحلیل و استخراج شد و ضریب پایایی پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 98/0 به دست آمد. بعد از جمع آوری داده ها با عنایت به تکنیک های اماره استنباطی از طریق آزمون تفاوت میانگین (ANOVA) برای مقایسه مهارت‌ها و برای تعیین تفاوت میانگین بین گروه ها از آزمون توکی و آزمون لون، در سطوح مختلف تحصیلی استفاده گردید. نتایج حاکی از آنست که مهارتهای پژوهشی از قبیل تفکر انتقادی، دانش و مهارت پایه، مسئله یابی و مسئله سازی، پیشینه یابی، مطالعه و درک مطلب، جمع آوری اطلاعات، مهارت نگارش و در نهایت ارائه و ارزیابی نتایج پژوهش در دانشجویان دکتری تفاوت معناداری با کارشناسی ارشد و کارشناسی دارد. کلمات کلیدی: پژوهش در آموزش عالی، تحصیلات تکمیلی، مهارت تفکر انتقادی، دانش و مهارت پایه پژوهش، مسئله یابی و مسئله سازی، ارائه و ارزیابی پژوهش <br clear="all" />

[1]. دانشیار دانشگاه مازندران

[2]. دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی دانشگاه مازندران؛ baradaranmh@gmail.com

[3]. دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی دانشگاه مازندران