سمیت کلوئید نانو نقره در ماهی گورخری (Danio rerio): یون ها، نانو ذرات یا هر دو؟

Abstract

تولید و استفاده روز افزون نانو ذرات نقره می تواند به رهایش این مواد به بوم سازگان آبی و آثار سمی در آبزیان منجر شود. هنوز به درستی مشخص نیست که آثار سمی مشاهده شده پس از رویارویی آبزیان با کلوئید نانو نقره، ناشی از نانو ذرات نقره موجود در کلوئید بوده یا یون های نقره آزاد موجود در آن و یا ترکیبی از این دو در این امر نقش دارند. در این مطالعه آثار سمیت حاد "کلوئید نانو نقره" (حاوی یون های آزاد و نانو ذرات نقره) در مقایسه با سمیت "نانو ذرات نقره" جدا شده از کلوئید نانو نقره (فاقد یون های آزاد نقره) در ماهی گورخری (Danio rerio) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش­های سم شناسی حاد بر اساس استاندارد سازمان همکاری و توسعه اقتصادی برنامه ریزی و اجرا گردید. نتایج نشان داد که بیشترین غلظت فاقد اثر سمیت، کمترین غلظت ایجاد کننده سمیت، حداکثر غلظت قابل قبول و غلظت کشنده میانی "کلوئید نانو نقره" به ترتیب 250، 240، 90/248 و 64/300 برابر کمتر از مقادیر مربوط به "نانو ذرات نقره" بود. بنابراین سمیت کلوئید نانو نقره، بیشتر از آن که مربوط به نانو ذرات نقره باشد، ناشی از یون های آزاد نقره موجود در این کلوئید می باشد. در مجموع "کلوئید نانو نقره" و "نانو ذرات نقره" به ترتیب جزو مواد شیمیایی "بسیار سمی" و "سمی" برای آبزیان طبقه بندی می شوند و باید از رهایش این مواد به محیط زیست پیشگیری شود.