مطالعه شیوه‌های خلق شخصیت‌های باورپذیر در متون نمایشی رادیو

Abstract

شخصیت پایه و اساس زندگی، درام و نمایشنامه است و ارائه موضوعات در قالب نمایش و با طراحی شخصیت‌های باورپذیر می‌تواند در ارائه مفهوم به مخاطب مؤثرتر عمل کند. چون رادیو، رسانه‌ای است تخیل‌پذیر و قدرت تأثیر و نفوذش از این رهگذر بیشتر و سریع‌تر از سایر رسانه‌هاست، این پژوهش به مطالعه و تبیین قواعدی ویژه جهت باورپذیری شخصیت که متناسب با محدودیت‌ها و امتیازات این رسانه شنیداری باشد پرداخته است و می‌تواند پیوندی عمیق‌تر بین نمایشنامه رادیویی و مخاطبانش برقرار نماید. در این پژوهش، از دو روش کتابخانه‌ای و تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است بدین‌منظور پنج نمایش رادیویی با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده و شخصیت‌های اصلی این نمایش‌ها با توجه به مبانی نظری (نظریه مایرز ـ بریگز) در چهار مقوله اصلی (درون‌گرایی/ برون‌گرایی، حسی/ شهودی، متفکر/ احساسی، قضاوت‌گری/ دریافت‌گری) مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اغلب شخصیت‌ها در دو دسته خلق وخوی مفهوم‌پرداز و آرمان‌گرا قرار می‌گیرند که این امر با واقعیت بیرونی و آنچه در جامعه مشاهده می‌شود متناقض است و همین مسئله موجب دوربودن شخصیت‌ها از واقعیت و در نتیجه عدم باورپذیری‌شان نزد مخاطب خواهد شد. بنابراین، براساس یافته‌های پژوهش می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت که شناخت درست نویسنده از خلق وخوی شخصیتی که طراحی می‌کند و تطبیق آن با شخصیت‌های واقعی و آنچه در زندگی واقعی جریان دارد، می‌تواند در خلق شخصیت‌های باورپذیر، مثمرثمر باشد.