کیخسرو در اندیشه فردوسی و سهروردی

Abstract

ایرانیان باستان، به­مثابة یکی از ملّت‌های متمدّن و صاحب اندیشه و تفکّر، در طول تاریخ با حکمت و فلسفه در پیوند بوده­اند. بازتاب فلسفه و حکمت ایران باستان را می­توان به­روشنی در اندیشة فردوسی و سهروردی مشاهده کرد. آن­گونه که از شواهد پیداست، فردوسی و سهروردی به منابع مشترکی؛ مانند کتاب اوستا یا گفتگو با خردمندان زرتشتی دسترسی داشته­اند؛ افزون بر اینکه یکی از آبشخورهای فکری شیخ اشراق، کتاب <em>شاهنامة</em> فردوسی بوده است. سهروردی در کتاب­های خود، به­گونه­ای از پادشاهان اساطیری یاد می‌کند که گویی شعر فردوسی را به نثر بازگردانده است. در این میان، یکی از پهلوانانی که مورد علاقة فردوسی و سهروردی بوده، کیخسرو است. تمام ویژگی­های کیخسرو در <em>شاهنامة</em> فردوسی، با ویژگی­های او در اندیشة سهروردی قابل تطبیق است. ویژگی­هایی همچون داشتن فرّة ایزدی، خصال نیک انسانی، عدالت، خردمندی، سفر عرفانی و عروج او؛ همگی در اندیشة فردوسی و سهروردی قابل تطبیق است. در پژوهش حاضر، تلاش بر آن است تا با استناد به منابع، به‌روش مکتب آمریکایی، ضمن بررسی چگونگی تأثیرپذیری سهروردی از اندیشة فردوسی؛ ویژگی­های کیخسرو در اندیشة فردوسی و سهروردی مقایسه شود. یافته‌های پژوهش، بیانگر آن است که سهروردی در وصف ویژگی‌های عرفانی کیخسرو از <em>شاهنامة</em> فردوسی الگو گرفته است و تمام ویژگی­های عرفانی کیخسرو، در اندیشة فردوسی و سهروردی با هم قابل تطبیق است. <strong> </strong>