تبیین نقش نظارتی رسانه‌ها با تاکید بر نقش رسانه ملی

Abstract

هدف این مقاله، تبیین نقش نظارتی رسانه‌ها و به­طور خاص، نقش نظارتی رسانه ملی بر حاکمیت، و بیان موانع عدم تحقق این کارکرد رسانه ملی است. مقاله طی دو بخش به این موضوع پرداخته است. در بخش نخست، با روش اسنادی و بخش دوم با روش کیفی مصاحبه عمیق، از طریق مصاحبه با 17 نفر از کارشناسان و صاحب­نظران حوزه‌های «ارتباطات‌» و «مدیریت رسانه»، به نقش نظارتی رسانه ملی اشاره شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش، حاکی از آن است که رسانه ملی باید نقش نظارتی داشته باشد؛ که در این خصوص، اکثر کارشناسان معتقد بودند، رسانه در حوزه‌هایی همانند ورزش، که حساسیت کمتری وجود دارد، توانسته به ­خوبی عمل نماید؛ اما در حوزه‌های اصلی، همچون حوزه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی با توجه به ظرفیت‌های خود، به نحو بهتری می‌تواند عمل نماید. از نظر آن‌ها، موانع فعالیت رسانه در ایفای نقش نظارتی‌اش در دو بخش عمده مورد توجه و تحلیل قرار گرفته است.مواردی همچون نیروی انسانی، عدم خودباوری رسانه از جایگاه ویژه خود، فرهنگ سازمانی و... که خود رسانه در آن نقش دارد جزء عوامل درون رسانه‌ای و شرایط محیطی، خطوط قرمز، نحوه ارتباط رسانه ملی با نهادهای حاکمیت، ساختار رسانه ملی، منابع مالی و... که تا حدود بسیاری در اختیار رسانه نبوده، اما رسانه را در انجام وظیفه نظارتی خود تحت‌الشعاع قرار داده، به عنوان موانع برون­رسانه‌ای در ایفای نقش نظارتی رسانه ذکر شده است.