بررسی ترکیبات شیمیایی، خصوصیات ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی اسانس درمنه Artemisia Khorasanica در منطقه خراسان شمالی

Abstract

به دلیل عوارض ناخواسته آنتیاکسیدانها و آنتیمیکروبهای مصنوعی، این پژوهش فعالیت آنتیاکسیدانی و برخی خواص آنتیباکتریایی اسانس اندام هوایی گیاه درمنه با نام علمیArtemisia Khorasanica را مورد بررسی قرار میدهد. در این مطالعه، فعالیت آنتیاکسیدانی اسانس با آزمون‌های مهار رادیکال آزاد به کمک روش ((DPPH، و آزمون گیرندگی آهن ((FRAP بررسی و با آنتیاکسیدان سنتزی بوتیل هیدروکسی تولوئن (BHT) مقایسه شد. اندازهگیری محتوای فنل کل اسانس با استفاده از معرف فولین سیو-کالچیو و اندازهگیری محتوای فلاوونوئید کل اسانس بر اساس روش کلریمتری آلومینیوم کلراید انجام شد. در این پژوهش، اثر ضدمیکروبی اسانس گونه مورد نظر بر علیه 4 باکتری با استفاده از روش چاهک، دیسک دیفیوژن و براث میکرودیلوشن انجام شد. نتایج نشان داد که اسانس درمنه 26 ترکیب در اسانس خود دارد که در مجموع 97/35 درصد کل اسانس را تشکیل میدهند که از بین آنها 4 ترکیب بیش از 70/51 درصد اسانس را تشکیل می‌داد که به ترتیب سیس-وربونل (26/74 درصد)، 1و8-سینئول (20/05 درصد)، کامفور (15/06 درصد) و کریسانتینل استات (56/8 درصد) است. میزان کل ترکیبات فنلی معادل 27/106 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم اسانس و همچنین میزان فلاوونوئید موجود در اسانس 1/56 میلی‌گرم کوئرستین بر گرم اسانس بود. در آزمون DPPH، میزان IC50 برای اسانس و BHT به ترتیب برابر با: 4/9 و 0/3 میلی‌گرم بر میلیلیتر بدست آمد. همچنین توانایی احیاکنندگی اسانس و BHT، به ترتیب برابر با: 36/77 و 32/28 میکرومول بر لیتر گزارش گردید. نتایج آزمایشات ضدباکتریایی نشان داد که حساسیت باکتریهای گرم مثبت نسبت به اسانس بیشتر از باکتریهای گرم منفی بود. حداقل غلظت مهارکننده ی رشد اسانس درمنه بر روی استافیلوکوکوس اورئوس 0/781 میلی گرم بر میلیلیتر و حداقل غلظت کشندهی آن ها 6/25 میلی‌گرم بر میلیلیتر بود. اسانس درمنه منبع قابل ملاحظهای از ترکیبات آنتیباکتریال و آنتیاکسیدانی است و احتمالاً میتوان از آن در فرآوردههای غذایی، دارویی و صنعتی استفاده کرد.