دگردیسی هویت و تغییر نام اشخاص: یک بررسی نام‌شناختی اجتماعی

Abstract

پژوهش حاضر با رویکرد نام‌شناسی اجتماعی، به پدیدة جهانی‌شدن و ارتباط آن با تغییر نام دانشجویان می‌پردازد و هدف آن بررسی تمایل به هویت جدید در دو جنس مذکر و مؤنث و شناسایی انگیزه‌های تغییر نام است. روش پژوهش پیمایشی-کمی و با رویکرد توصیفی بوده است. روش نمونه‌گیری در انتخاب دانشگاه‌ها هدفمند و در انتخاب دانشجویان نمونه دردسترس است. جمعیت آماری پژوهش دانشجویان دانشگاه‌های شهر تهران است که از میان آن‌ها، ده دانشگاه به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. همچنین از ۱۶۰۹ پرسشنامة گردآوری‌شده، انتخاب نام دوم از سوی ۴۵۹ دانشجوی دانشگاه‌های شهر تهران که نام دوم برای خود برگزیده‌اند، بررسی شد. یافته‌های پژوهش نشان‌ می‌دهد، از میان کسانی که نام خود را تغییر داده‌اند، ۵/۲۲ درصد پسر و ۵/۷۷ درصد دختر بوده‌اند. براساس نتایج به‌دست‌آمده، تمایل به هویت ملی در دانشجوهای پسر و هویت فراملی در دانشجوهای دختر بیشتر وجود دارد. همچنین تغییر نام از نام‌های مذهبی کهن به مذهبی جدید و توجه به نام‌های ملی در دانشجویان پسر بیشتر دیده شده است؛ درحالی‌که دانشجوهای دختر بیشتر به تغییر نام از ملی و مذهبی به فراملی گرایش داشتند. در میان انگیزه‌های تغییر نام در میان دانشجوهای پسر، علاقة شخصی و ایرانی‌بودن نام (انگیزه درونی و بیرونی) و در میان دانشجوهای دختر، ارتقای جایگاه و زیبابودن نام (انگیزة درونی) مهم‌ترین عامل بوده است.