ارجاع در نشانگرهای اهمیت مطلب در سخنرانی‌های علمی دانشگاهی

Abstract

درک سخنرانی­های علمیِ کلاسیِ استاد، برای دانشجوها امری دشوار است. این دشواری، می­تواند ناشی از زودگذر بودنِ مطالبِ شفاهیِ ارائه ­شده و پراکندگیِ اطلاعات منسجم در سخنرانی­ها باشد. آن­چه می­تواند به دانشجوها در درک این گونه سخنرانی­ها کمک کند، شناختِ این گونه سبک است. به همین منظور، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی ارجاع در نشان‌گرهای اهمیت مطلب در سخنرانی‌های علمی انگلیسی است. به ویژه، این مقاله کوشیده است چگونگی ارجاع­ دهی در نشان‌گرهای اهمیت مطلب به وسیلة استادهای دانشگاه – با جنسیت مرد و زن- را بررسی نماید. رونوشت 160 سخنرانی موجود در پیکره انگلیسی بیس، بررسی شد و فهرستی از 1،350 نمونه نشان‌گر اهمیت مطلب استخراج شد. سپس، این نشان‌گرها به پنج دستة سازمان­دهیِ کلام، تعامل با مخاطب، پوششِ موضوع، وضعیتِ مطلب و ارتباط با امتحان گروه­ بندی شده و از جنبة ارجاع – پیش­ مرجع، پس­ مرجع و مرجع‌مشترک - برای استادهایی با جنسیت متفاوت بررسی شدند. یافته ­های پژوهش نشان داد؛ (1) تمامی استادها، چه زن و چه مرد، بیشتر تمایل دارند در پیوند با نشان‌گرهای سازمان‌دهی کلام و وضعیتِ مطلب، به‌صورت پس‌مرجع به مطلبِ مهم اشاره کنند، (2) هر دو گروهِ استادها، در ارتباط با ویژگیِ پوشش‌دهیِ موضوع، تقریباً به طور مساوی از نشان‌گرهای پیش­ مرجع و پس ­مرجع استفاده می­کنند، (3) ویژگیِ ارتباط با امتحان هم به وسیلة استادهای مرد و زن، فقط به صورت پیش‌مرجع انجام می­شود و (4) تعامل با مخاطب، در نشان‌گرهای اهمیتِ مطلب، بیشتر به صورت پس‌مرجع صورت می­گیرد. به طور کلی، پژوهش حاضر نشان داد، بیشتر نشان‌گرهای اهمیتِ مطلب در سخنرانی­های علمی انگلیسی، پس ­مرجع هستند.