ارائه الگوی تاب‌آوری سازمانی در شرکت‌های تولیدی با رویکرد داده بنیاد

Abstract

پژوهش حاضر، با استفاده از رویکرد تفسیری و روش کیفی، الگویی از تاب‌آوری سازمانی را ارائه می‌دهد. استراتژی این تحقیق، داده بنیاد مبتنی بر رویکرد ظاهرشونده و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز بر اساس گام‌های کدگذاری گلیزر است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش، شرکت‌های تولیدکننده محصولات صنعت ساختمان هستند که در استان مازندران فعالیت دارند. در این راستا، با مدیران، خبرگان و کارکنان مجرب و خبره که نسبت به فرآیندهای تاب‌آوری آگاهی کافی را داشته و آنرا ادراک کرده‌اند، مصاحبه‌های عمیقی صورت گرفت. به منظور ارائه الگو، باتوجه به نتایج مصاحبه‌ها و تحلیل‌های صورت گرفته، از خانواده «6سی گلیزر» استفاده شد. هرکدام از ابعادِ این خانواده، دارای مولفه‌هایی است. علل اصلی شامل پیش‌کنش‌گری، بهینه‌سازی، انعطاف‌پذیری، رقابت موفق و مدیریت محصول است. عوامل همبسته نیز شامل تلاش‌های نوآورانه، مدیریت دانش‌گرا، مدیریت صحیح مالی و تحکیم سرمایه اجتماعی؛ اقتضائات شامل بسترهای برون سازمانی، جو سازمانی، فرهنگ سازمانی، نگرش‌های شغلی و سازمانی و مدیریت صحیح نیروی انسانی؛ و شرایط میانجی شامل مزیت رقابتی و مسئولیت اجتماعی است. پیامدها، شامل حفظ توانایی‌های سازمان، استحکام‌بخشی نگرش‌ها و رفتارهای سازنده و ارزش‌آفرینی در سطح کلان جامعه است و زمینه محیطی که مرتبط با زمینه اجرای تحقیق است شامل محبط نامساعد فروش و محیط نامساعد حمایتی است. این الگو به سازمان‌ها کمک می‌کند تا راه‌های تاب‌آورشدن را بشناسند و با کمک آن به تاب‌آوری سازمانی دست یابند، پیامدها نیز مدیران را ترغیب می‌کند تا به سمت تاب‌آور شدن سازمان، تلاش کنند.