جستاری در ادراک کارکنان از پیروی هواخواهانه با کاربست فن استخراج استعاره‏ای زالتمن

Abstract

هدف از این پژوهش کاوش ادراکات کارکنان یک سازمان دولتی در زمینة پیروی هواخواهانه با استفاده از فن استخراج استعاره‏ای زالتمن برای نیل به شناختی عمیق‏تر از آن بود. مشارکت‏کنندگان پژوهش از میان کارکنان سازمان با استفاده از روش نمونه‏گیری مفهوم به تعداد هجده نفر انتخاب شدند. مأخذ داده‏ها تصاویری بود که مشارکت‏کنندگان پژوهش در ارتباط با پدیدة مورد مطالعه یافته بودند. در جلسة مصاحبه، مطابق پروتکل، پرسش‏هایی مربوط به تصاویر مطرح و سپس پاسخ‏ها، به منظور کشف مفاهیم و ساختارها، تحلیل شد. در مجموع سی و پنج ساختار استخراج شد که به ترتیب ساختارهای پیروی کورکورانة پیرو هواخواه از رهبر، ماکیاولیسم پیرو هواخواه و تعصب کور او به رهبر، رفتارهای زهرآگین پیرو هواخواه و پیامدهای کژکارکردی برای سازمان، چاپلوسی پیرو هواخواه از رهبر، و نفاق و بی‏کفایتی رهبر واجد حد آستانة انتخاب برای نقشة اجماعی بودند. مطابق نقشة اجماعی، ماکیاولیسم و نفاق پیرو هواخواه و تعصب کور او در قبال رهبر ساختارهایی از نوع علت و دیگر ساختارها، به جز پیروی کورکورانة پیرو هواخواه از رهبر، که نقشی میانجی را در مدل ایفا می‏کرد‌، از نوع معلول شناخته شدند.