الگوی تاویلی پژوهش در ارزش یابی پیش رفت تحصیلی

Abstract

دیدگاه تاویلی به منزله روی کردی سازه گرایانه در علوم اجتماعی در دهه های اخیر احیا و اصول آن در پژوهش های پرورشی نیز به کار گرفته شده است. در این نوشتار، کاربردی ویژه از این اصول در زمینه پژوهش در ارزش یابی پیش رفت تحصیلی پیشنهاد می شود. در این کاربرد، بر نکته بنیانی دیدگاه تاویلی، یعنی دور تاویلی، در چارچوب دیدگاه های هایده گر و گادامر تاکید شده و بر این اساس، چهار گام برای انجام پژوهش در ارزش یابی پیش رفت تحصیلی پیشنهاد شده است. در گام نخست، پژوهش گر می کوشد تعیین کند که آیا آموزگار از پیش - دریافت های خود در فرآیند ارزش یابی آگاه است، چرا که ارزش یابی نیز، هم چون هر فعالیت شناختی دیگر، با ذهنی تهی انجام نمی شود. در گام دوم، پژوهش گر با این پرسش روبه رو می شود که آیا معلم تلاش می کند به افق اندیشه دانش آموزان وارد شود. در نتیجه، در گام سوم، پژوهش گر با این پرسش سر و کار دارد که آیا آموزگار پیش – دریافت های خود را که در گام اول بررسی شد، مورد تایید یا تغییر قرار می دهد. سرانجام، در گام چهارم، پژوهش گر بررسی می کند که آیا آموزگار، «آمیزه ای از افق ها» فراهم می آورد، آمیزشی میان افق های اندیشه آموزگار و دانش آموزان، این پیشنهاد نشان می دهد که بر پایه دیدگاه تاویلی، ارزش یابی به هیچ روی فعالیتی یک سویه از سوی آموزگار نیست.