اثربخشی امید درمانی بر بهبود افسردگی و ابعاد کیفیت زندگی مادران کودکان کم‏توان‎ذهنی

Abstract

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی امید درمانی بر بهبود افسردگی و ابعاد کیفیت زندگی مادران کودکان کم‏توان‏ذهنی شهر مشهد صورت گرفت. روش تحقیق شبه آزمایشی بود و از طرح پیش‏آزمون و پس‏آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری کلیه مادران کودکان کم‏توان‏ذهنی بودند که فرزندان آن‌ها در 28 مدرسه استثنایی شهر مشهد در سال تحصیلی 91-1390 مشغول به تحصیل بودند. از جامعه یادشده30 مادر دارای فرزند کم‏توان‏ذهنی با بهره‏گیری از روش نمونه‏گیری خوشه‏ای تصادفی چند مرحله‏ای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش(15نفر) و کنترل(15نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 6 جلسه‌ی هفتگی تحت آموزش امید درمانی قرار گرفتند. گردآوری داده‌ها به کمک پرسشنامه افسردگی بک(ویرایش دوم) و پرسشنامه کیفیت زندگی از نوع فرم کوتاه انجام شد. پرسشنامه‌ها توسط هر دو گروه آزمایش و کنترل در سه مرحله قبل، بعد و 4 هفته پس از مداخله(مرحله پیگیری)تکمیل شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‏های تحقیق با استفاده از روش تحلیل کواریانس چند متغییره تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل مانکوا نشان داد که بین میانگین‌های نمرات پس‏آزمون و پیگیری گروه آزمایش و کنترل در سطح 01/0 تفاوت معناداری وجود داشت(001/0P<). نتایج پژوهش حاکی از اثربخشی آموزش امید درمانی در بهبود افسردگی و ابعاد کیفیت زندگی مادران کودکان کم‏توان‏ذهنی است. با توجه به این که مادران دارای کودک کم‏توان‏ذهنی دارای سطوح افسردگی بالا و کیفیت زندگی پایین می‌باشند بهره‏گیری از رویکردهای مختلف روان درمانی از جمله امید درمانی می‌تواند در بهبود افسردگی و ابعاد کیفیت زندگی این افراد مؤثر باشد.