کنش‏ گفتاریِ درخواست: مقایسه‏ی فارسی‏زبانان و فارسی‏آموزان

Abstract

این مقاله به مقایسه­ی میزان و نوع راهبردهای مستقیم، غیرمستقیم، و تعدیل­های حاشیه­ای به‏کار رفته توسط فارسی­زبانان و فارسی­آموزان در کنش­ گفتاریِ درخواست،­ در بافت­های مختلف (با در نظر گرفتن میزان رسمیت، میزان آشنایی با مخاطب، و اهمیت موضوعِ درخواست) می­پردازد.داده­های این پژوهش، از طریق آزمون تکمیل گفتمان و مشاهده­ی مستقیم گردآوری شده­ است. 80 فارسی­زبان و 80 فارسی‌آموز 20 تا 30 ساله در دو سطح زبانی در این آزمون شرکت کردند. نتایج نشان ‌دادند که رابطه­ی معناداری بین میزان رسمیت و اهمیت موضوع درخواست، و میزان استفاده از تعدیل­های حاشیه­ای در درخواست­های زبان­آموزان­ وجود ندارد. البته زبان‏آموزان، بسته به میزان آشنایی با مخاطب، از تعدیل‌های حاشیه­ای استفاده می‌کنند. این در حالی است که فارسی­زبانان، بسته به هر سه متغیر، عملکرد متفاوتی دارند و این نشان­دهنده­ی آن است که فارسی­آموزان از راهبردهای متناسب با موقعیت‏های مختلف آگاهی ندارند. از یافته‌های این پژوهش در زمینه‌ی آموزش زبان فارسی به این صورت می‌توان بهره برد که مواد درسی و نیز فعالیت‏های کلاسی باید به نحوی باشند که فارسی­آموزان را برای موقعیت­های گوناگون آماده کنند تا در مواقع لزوم بتوانند از راهبردهای مناسب بهره‏گیری نمایند.