اثر بنزیل‌آمینوپورین، کودهای زیستی حل کننده فسفات و وزن بنه‌ مادری بر شاخص‌های کمی گل و بنه‌های دختری زعفران (Crocus sativus L.) در منطقه یاسوج

Abstract

زعفران یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی و دارویی ایران است. این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تیمار هورمون بنزیل آمینوپورین، کاربرد کودهای زیستی (فسفات بارور2 و مایکوریزا) و وزن بنه‌ مادری بر شاخص‌های کمی بنه‌های دختری زعفران و عملکرد گل به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در منطقه یاسوج در سال‌ زراعی 1397-1396 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل بنه‌های بزرگ (10-1/7 گرم) و کوچک (7-4 گرم)، پرایمینگ با بنزیل آمینوپورین با غلظت‌های صفر، 250 و 500 میلی‌گرم در لیتر و سطوح کود زیستی بدون کود، کاربرد مایکوریزا (گلوموس موسه) و فسفات بارور2 بودند. نتایج نشان داد که کلیه صفات کمی بنه زعفران تحت تاثیر معنی‌دار پرایمینگ هورمونی و وزن بنه (بجز وزن بنه دختری) قرار گرفتند؛ اما کود زیستی تنها بر تعداد بنه دختری و وزن خشک گل تاثیر معنی‌داری داشت. پرایمینگ هورمونی با غلظت 250 میلی‌گرم بر لیتر تعداد و وزن بنه‌های دختری را به ترتیب 30 و 27 درصد و وزن خشک کلاله و پرچم را 26 درصد در مقایسه با شاهد افزایش داد. همچنین کلیه اجزای گل و تعداد بنه دختری با استفاده از بنه‌های مادری بزرگتر نسبت به بنه‌های کوچک بطور معنی‌داری افزایش یافت. مصرف کودهای زیستی نیز نسبت به عدم مصرف کود باعث افزایش 13 و 59 درصدی به ترتیب در تعداد و وزن بنه‌های دختری شد. عناصر فسفر و روی در بنه‌های دختری تنها تحت تاثیر کاربرد کود مایکوریزا افزایش یافت. در حالیکه با کاربرد بنزیل آمینوپورین و کودزیستی مایکوریزا میزان عنصر آهن را نسبت به شاهد دوبرابر افزایش داد. در کل کاربرد بنزیل آمینوپورین با غلظت 250 میلی‌گرم در لیتر، هر دو نوع کود زیستی و بنه‌های بزرگ (10-1/7 گرم) بر عمده صفات اندازه‌گیری شده تاٌثیر مثبت داشت.