بررسی اثرات هورمون جیبرلین و اندازه بنه بر عملکرد و برخی صفات زعفران (اکوتیپ قائن)

Abstract

به منظور مطالعه تاثیر هورمون جیبرلین و وزن بنه بر تولید گل و دیگر صفات گیاه زعفران، آزمایشی در سال ۱۳۹۰ به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی واقع در کیلومتر 5 جاده کرمانشاه- تهران انجام پذیرفت. فاکتور ها شامل: A (وزن بنه 4، 6 و 8 گرم)، B (تیمار بنه ها در هورمون جیبرلین 0، ۲۰۰ و ppm400) و C (کود فسفاته 0 و 120kg/ha). بودند که بر روی 9 صفت مورفولوژیک اکوتایپ قاین، مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس تنوع معنی داری در سطح 1% را در اکثر صفات نشان داد. در مقایسه میانگین اثر متقابل وزن بنه و هورمون جیبرلین (AB) (مصرف ppm ۲۰۰ جیبرلیک اسید در بنه هایی با وزن ۸ گرم) با بیشترین میانگین طول کلاله و بعد از آن اثراتی از جمله (مصرف ppm ۴۰۰ جیبرلیک اسید در بنه های ۸ گرمی) قابل توجه بودند. در مقایسه میانگین وزن خشک کلاله از نظر فاکتور A (وزن بنه) در سطح احتمال ۱٪ (بنه های ۴ و ۶ گرمی) وزن بیشتری داشتند. در بررسی وزن خشک کلاله از طریق فاکتور C (مصرف کود فسفاته) (مصرف ۱۲۰ کیلو گرم کود فسفاته در هکتار) در سطح احتمال ۱٪ بیشترین تاثیر را داشت. مقایسه میانگین اثر متقابل AB نشان داد بیشترین میانگین وزن خشک کلاله متعلق به (کاشت بنه های ۶ گرمی در شرایط عدم مصرف جیبرلیک اسید) بود. بررسی اثر متقابل BC بر وزن خشک کلاله نشان داد (عدم مصرف هورمون جیبرلین و در عین حال مصرف کود فسفاته به میزان ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار) بیشترین تأثیر را بر وزن خشک کلاله داشت و پس از آن مصرف ppm ۴۰۰ جیبرلین و ۱۲۰ کیلوگرم کود فسفاته قرار داشت. به طور کلی مشخص شد که مصرف سطوح متوسط هورمون جیبرلین در بنه های با وزن متوسط در اکوتایپ قاین نتیجه بهتری دارد.