اثر محلول‌پاشی بور (B) بر عملکرد دانه و صفات فیزیولوژیکی گندم تحت تنش کم آبی

Abstract

تحقیقی به­منظور بررسی اثر محلول­پاشی عنصر بور وقطع آبیاری بر روابط آبی گندم­(لاین جدید امید­بخش و متحمل به­خشکی WS82- 9) به­صورت کرت­های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با عامل اصلی شامل سه سطح آبیاری 1- آبیاری معمول (عرف منطقه) 2- قطع آبیاری در 50% ساقه­دهی 3- قطع آبیاری در مرحله 50% گل­دهی و عامل فرعی شامل تیمار محلول­پاشی بور در سه سطح 1- محلول­پاشی با آب خالص 2- محلول­پاشی عنصر بور با غلظت 5/0 درصد 3- محلول­پاشی عنصر بور با غلظت یک درصد در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیش­ترین مقدار عملکرد دانه از تیمار آبیاری معمول و محلول­پاشی عنصر بور با غلظت یک درصد با 5/5632 کیلو­گرم در هکتار به­دست آمد که نسبت به تیمار قطع آبیاری در مرحله گل­دهی و محلول­پاشی با آب خالص، با 4/2591 کیلو­گرم در هکتار، 9/53 درصد برتری داشت. میزان پرولین نیز تحت تاثیر اثرات متقابل تیمار آبیاری و عنصر بور قرار گرفت. تیمار قطع آبیاری در مرحله گل­دهی و محلول­پاشی عنصر بور با غلظت یک درصد توانست بالا­ترین میزان پرولین با 01/1 میکرو­گرم بر گرم و تیمار آبیاری معمول و آب خالص با 803/0 میکرو­گرم بر گرم را کم­ترین میزان پرولین را به­دست آورد. اثر آبیاری بر پایداری غشای سلولی و میزان کلروفیل برگ تأثیر­گذار بود، ولی محلول­پاشی بور تأثیر معنی­داری نداشت. محتوی نسبی آب برگ نیز تحت تاثیر اثرات متقابل تیمار آبیاری و عنصر بور قرار گرفت بالا­ترین میزان محتوی نسبی آب برگ از تیمار آبیاری معمول و محلول­پاشی عنصر بور با غلظت یک درصد با 94 درصد و کم­ترین مقدار را تیمار قطع آبیاری در مرحله ساقه­دهی و محلول­پاشی با آب خالص با 56 درصد به­دست آورد.