قرب از موضوعات مطرح در رابطۀ میان انسان و خداوند است. قرآن در آیات متعدد، با تکیه بر اصل قرب مستمر خداوند به انسان، تصور هر نوع فاصله را از این رابطه منتفی می‌داند. برای وجود تفاوت‌ها و گاه شباهت‌های الهیاتی در نظام فکری ...

با توجه به نکات تبیین‌شده در مکتب معنی‌شناسی شناختی، واژه‌ها معنایی منعطف دارند و این به معنای آن است که کلمات در ترکیب با سایر واژگان، معانی گوناگونی خواهند داشت. در متن قرآن کریم، متنی در اوج فصاحت و بلاغت، ترکیب‌های ...

در این مقاله، 51 صفت خداوند در جزء‌های 28 تا 30 قرآن کریم براساس نظریة لیبر، تحلیل معنایی شده‌اند. هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی‌های معنایی صفات واژگانی ایجابی خداوند در جزء‌های یادشده براساس مدل معنایی لیبر و بررسی میزان ...

یکی از رویکردهای مهمی که نگرش نوینی را در افق مطالعات علوم انسانی و دینی فراهم آورده، پژوهش‌های بینامتنی است. بازآفرینی متون، حاصل رویکرد ادبی - زبانی به متن غایب و متن حاضر است. این نوع نگرش، متونی را بررسی می‌کند که متون ...

آنتوان برمن، سیستم تحریف متن را هرگونه حذف، اضافه، تغییر در سبک نویسنده، تغییر ساختار زبان، اطناب کلام و حتی تغییر در نقطه‌گذاری و پاراگراف‌بندی می‌داند. سی‌وسه آیه از آیات‌الاحکام در سوره مبارکۀ نساء وجود دارد که با در ...

واژۀ ربّانیون در قرآن ‌کریم ازجمله واژگانی است که تحلیل‌های متنوع و گوناگونی دربارۀ معنا و ساختار لفظی آن صورت‌ گرفته است. نظر مشهور مفسران و لغت‌پژوهان، این‌ واژه را از ریشة «ربّ» به معنای مالک یا اسمی اشاره به خداوند ...

بافت زبانی واژگان همواره نقش مهمی در تحلیل آیات دارد. قرآن‌پژوهان و مفسران در تفسیر، ابتدا به معنای واژگان توجه می‌کنند؛ ولی گاهی غفلت از رابطۀ لفظ با معنا و بی‌توجهی به مقتضای حال متکلم و مخاطب، موجب عدم تبیین دقیق معنای ...

استعاره‌های مفهومی در زبان‌شناسی شناختی ریشه دارند. کارکرد این نوع استعاره‌ها، برجسته‌سازی مفاهیم انتزاعی و معانی پنهان آنها با استفاده از شگرد مؤلفه‌سازی است. زمان ازجمله مفاهیم انتزاعی پرکاربرد در قرآن کریم است. این جستار ...

به دلیل تفاوت زیرساخت‌های کلامی و کاربردشناختی دو زبان، گاهی در فرایند ترجمه، بخشی از معنا از دست می‌رود و در ساخت اطلاعِ برخی از ساختارهای نحوی تحولاتی رخ می‌دهد. اشتغال در زبان عربی ازجمله ساخت‌هایی است که بر معنایی بیش ...

ماده قرآنی «أ ن ث» و مشتقات آن، بخش مهم بار معنایی مربوط به نگرش جنسیتی را در قرآن کریم حمل می‌کند و از همین رو، مداقه در معنای آن، در حل مسائل مربوط به جنسیت، مهم و کارگشا است. در منابع لغوی و تفسیری بر مبنای واحدانگاشتن ...

در کتاب‌های لغت سه معنای محوری «فروخوردن خشم یا اندوه»، «امساک و جمع‌کردن» و «ضبط و حبس کردن در باطن برای آشکارنشدن» برای مادة «کظم» ارائه شده است؛ به‌صورتی که معانی تمام استعمالات آن در قرآن کریم، احادیث نبوی و اشعار ...