اثربخشی برنامۀ آموزشی مبتنی بر مؤلفه‌های تاب‌آوری برمیزان تاب‌آوری مادران و مهارت‌های ارتباطی کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم

Abstract

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مؤلفه‌های تاب‌آوری بر میزان تاب‌آوری مادران و بهبود مهارت‌های ارتباطی فرزندان اتیسم آنان انجام گرفت. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش‌‌‌‌‌آزمون-‌پس‌آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال اتیسم بود که در سال 1397 به یکی از مراکز مشاوره واقع در شهر تهران مراجعه کرده بودند که 30 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب و با انتساب تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش مداخله‌ آموزش مؤلفه‌های تاب‌آوری را طی 3 ماه در 12 جلسه 90 دقیقه‌‌ای دریافت نمودند. این در حالی بود که گروه کنترل در طول انجام پژوهش آموزشی دریافت نکردند. ابزارهای پژوهش شامل‌ مقیاس تاب‌آوری کانر و دیویدسون و مقیاس نمره‌گذاری اتیسم گیلیام (گارز) بود. تحلیل داده‌ها به روش تحلیل کواریانس چند متغیره از نوع اندازه‌گیری‌های مکرر بود. نتایج نشان داد که آموزش مؤلفه‌های تاب‌آوری بر میزان تاب‌آوری مادران و مهارت‌های ارتباطی فرزندان اتیسم آن‌ها تأثیر معناداری داشته است. بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش مؤلفه‌های تاب‌آوری می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت افزایش تاب‌آوری مادران و بهبود مهارت‌های ارتباطی فرزندان اتیسم‌آن‌ها مورد استفاده قرار گیرد.