لایه های زبانی و بافت بیرونی در تعادل ترجمه‌ای

Abstract

جُستار حاضر به این اصل اساسی می­پردازد که در فرآیند ترجمه رابطه و پیوند زبان و معنا، چه رابطه و پیوندی است؟ به عبارتی آیا این زبان است که با ظرافت­های خاص، ابعاد و دایرۀ معانی را تعیین می­سازد یا اینکه زبان همچون مرکبی برای معانی به­شمار می­رود؟ در حوزۀ مطالعات ترجمه بحث­های فراوانی پیرامون ترجمۀ تحت­اللفظی، فرا تحت­اللفظی، ارتباطی، معنا گرا، آزاد و ... صورت گرفته است که هر کدام از منظری خاص، ترجمه و فرآیند آن­را مدّ نظر قرار داده است. نگارندگان در این پژوهش ضمن بررسی سطوح مختلف زبانی- واژگانی، دستوری، معنایی- بافت بیرونی و دیگر عوامل تاثیر­گذار بر فرآیند ترجمه، در تلاشند که نشان دهند برای ارئۀ یک ترجمۀ روان (ارتباطی)، ودقیق (معنایی)، مترجم علاوه بر شناخت کامل زیر و بم­های سه سطح مختلف زبانی در زبان مبدأ و مقصد؛ بایستی با فرهنگ، زبان و تفکرات مردمان زبان مبدأ آشنایی کافی داشته باشد به­طوری­که بتواند به زبان آنان بیندیشد، به خوبی متن ترجمه شده را درک کرده و با توانش زبانی خود و دقت در سطوح مختلف معنایی، واژگانی، ترکیبی و دستوری واحدهای زبان و عبور آن از شبکه­های پیچیده و در هم تنیدۀ ترجمه، آن­را به سر منزل مقصود (زبان مقصد) منتقل کند.