بررسی مزیت نسبی تولید و صادرات زعفران

Abstract

کشاورزی شهرستان تربت‌حیدریه با توجه به امکانات و پتانسیل‌های موجود در زمینه منابع مختلف کشاورزی از امکانات ویژه‌ای برای کشت زعفران برخوردار است. در تحقیق حاضر با استفاده از اطلاعات جمع‌آوری‌شده از جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی و سالنامه آمار بازرگانی خارجی برای سال زراعی 92-91 به بررسی مزیت نسبی تولید زعفران در شهرستان تربت‌حیدریه با استفاده از شاخص DRC و ماتریس تحلیل سیاسی PAM و در ادامه به بررسی مزیت نسبی صادرات زعفران پرداخته شد که به این منظور از شاخص‌های مزیت نسبی آشکارشده (RCA) و مزیت نسبی آشکارشده متقارن (RSCA) استفاده گردید. نتایج نشان‌داد شهرستان تربت‌حیدریه در تولید زعفران دارای مزیت نسبی است. همچنین بر طبق شاخص NPC قیمت بازاری محصول بیش از قیمت سایه‌ای آن است و لذا تولیدکننده از یارانه بهره برده است و از بازار محصول حمایت می‌شود. بر طبق معیار EPC نیز مداخله‌های دولت به سود تولید این محصول عمل کرده است و درمجموع از بازار نهاده و محصول حمایت می‌شود. درنهایت سودآوری خالص اجتماعی نیز در همه حالات مثبت می‌باشد. همچنین بر طبق هر دو معیار مزیت نسبی صادرات در سال‌های 2012-2004 کشورهای ایران، اسپانیا و یونان به ترتیب دارای اولویت مزیت نسبی صادرات در جهان می‌باشند درحالی‌که صادرات زعفران ایران ارزش‌افزوده بالایی ندارد لذا در راستای بهبود وضعیت کنونی، پیوستن به سازمان تجارت جهانی جهت کاهش تعرفه‌های صادرات، توجه به بازاریابی محصول و ارائه تسهیلات لازم ازجمله حمایت‌های ارزی پیشنهاد می‌شود.