چالش‌های هویت اجتماعی دانشجویان غیرفارسی‌زبان در ایران

Abstract

پژوهش حاضر مسئلۀ هویت اجتماعی دانشجویان خارجی در ایران را بر اساس محورهای چارچوب مرجع اروپا (2001) بررسی می‌کند. این دانشجویان با ورود به ایران با چالش‌های هویتی‌ای مواجه می‌شوند که پیامدهایی (مانند افت کیفیت زبان‌آموزی، هویت‌یابی و ...) را دربردارد. چنانچه تجربۀ زبان‌آموزی و تحصیل آنها رضایت‌بخش نباشد، برنامه‌های آموزشی از پیش تعیین‌شدۀ دانشجویان بین‌المللی به اهداف خود نائل نخواهند شد. در این تحقیق از روش پدیدارشناسی استفاده‌شده است و در طول یک سال با 35 نفر از دانشجویان خارجی ورود به رشته که دوران زبان‌آموزی‌شان را در مراکز آموزش زبان فارسی ایران گذرانده‌اند مصاحبۀ عمیق صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که عوامل مهمی مانند ارتباط روزمره با مردم عادی، احساس تبعیض، مشکلات اقتصادی و تعمیم رفتارهای اجتماعی تأثیر منفی قابل‌توجهی در فرایند زبان‌آموزی، تحصیل در دانشگاه، ارتباط با جامعۀ مقصد، هویت‌یابی و رضایت‌مندی دانشجویان داشته است. این پژوهش پیشنهاد می‌کند که سازمان‌های متولی دانشجویان خارجی در کشور به‌طورجدی در جهت کاهش چالش‌های یادشده و بالا بردن حس رضایت‌مندی این دانشجویان تلاش و برنامه‌ریزی کنند. تنها در این صورت است که جذب دانشجویان خارجی، بین‌المللی شدن دانشگاه‌ها و متعاقباً جایگاه دانشگاه‌های ایران در رتبه‌بندی‌های جهانی (بین‌المللی) ارتقا خواهد یافت.