نقش باورهای انگیزشی، خودتعیین‌گری و بهزیستی ذهنی در پیش‌بینی شیفتگی تحصیلی دانش‌آموزان

Abstract

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش باورهای انگیزشی، خودتعیین‌گری و بهزیستی ذهنی در پیش‌بینی شیفتگی تحصیلی دانش‌آموزان انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دوره‌ی متوسطه‌ی دوّم ناحیه‌ی یک شهر اردبیل در سال‌تحصیلی 1403-1402 بود. برای برآورد حجم نمونه از نرم‌افزار G-Power نسخه 1/3 استفاده شد. با در نظرگرفتن اندازه اثر 15/0، توان 95/0 و آلفای 05/0 حجم نمونه 120 نفر به دست آمد که به منظور افزایش تعمیم‌پذیری نتایج با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، 150 دانش‌آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی راهبردهای انگیزشی یادگیری پنتریچ و دی‌گروت (1990)، پرسشنامه‌ی نیازهای اساسی خودتعیین‌گری دسی و رایان (2000)، پرسشنامه‌ی بهزیستی ذهنی کییز و ماگیارمو (2003) و پرسشنامه‌ی شیفتگی تحصیلی مارتین و جکسون (2008)، استفاده شد. داده‌ها با روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه در نرم‌افزار آماری SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد که بین باورهای انگیزشی، خودتعیین‌گری و بهزیستی ذهنی با شیفتگی تحصیلی دانش‌آموزان رابطه‌ی مثبت معناداری وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که 68 درصد از واریانس شیفتگی تحصیلی دانش‌آموزان براساس باورهای انگیزشی، خودتعیین‌گری و بهزیستی ذهنی قابل پیش‌بینی است (01/0p<). بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که باورهای انگیزشی، خودتعیین‌گری و بهزیستی ذهنی در پیش‌بینی شیفتگی تحصیلی دانش‌آموزان نقش دارند و برای افزایش شیفتگی تحصیلی در دانش‌آموزان ضروری است، مداخلاتی روی باورهای انگیزشی، خودتعیین‌گری و بهزیستی ذهنی صورت گیرد.