اثر‌بخشی معنا‌درمانی در والدین کودکان با نیاز‌های ویژه: پژوهش فراتحلیل

Abstract

تربیت و مراقبت از کودکان با نیاز‌های ویژه توسط والدین امری مهم و چالش‌برانگیز است. یکی از این رویکرد‌ها که در دهه‌های اخیر در ایران به بررسی میزان اثر آن توجه بسیار شده است معنا‌درمانی می‌باشد. هدف این فراتحلیل تعیین میزان اثر‌بخشی معنا‌درمانی بر والدین کودکان با نیاز‌های ویژه بود. این پژوهش با استفاده از روش فراتحلیل با یکپارچه کردن نتایج تحقیقات مختلف، اندازه اثر معنا‌درمانی را مشخص می‌کند. 9 پژوهش که ازلحاظ روش‌شناسی قابلیت بررسی داشتند و بین سال‌های 1390 تا 1400 منتشر شده بودند، انتخاب شدند و فراتحلیل بر روی آن‌ها انجام گرفت. منابع جستجوی داده‌ها بانک منابع اطلاعاتی جهاد دانشگاهی، پایگاه مجلات تخصصی نور، پایگاه مجلات علمی مگیران، بانک اطلاعات نشریات کشور و مرجع دانش سیویلیکا بودند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و محاسبه اندازه اثر با استفاده از نرم‌افزار CMA2 و شاخص g هدجز انجام گرفت. یافته‌ها نشان می‌دهد که بررسی ناهمگنی اثرات با استفاده از آزمون کیو کوکران (Cochran's Q) مقدار Q برابر با 30/153 و مجذور I برابر با 17/92 به دست آمد که معنی­دار است (001/0 > p). درنتیجه اندازه­های اثر ناهمگن بوده و برای تحلیل تأثیرات باید مدل اثر تصادفی مدنظر قرار گیرد. اندازه اثر تصادفی برابر با 08/1 است، به همین ترتیب مقدار g هجز تصادفی برابر با 04/1 به دست آمد. بنابر این می‌توان گفت معنا‌درمانی بر والدین کودکان با نیاز‌های ویژه اثر بالایی داشته است.