اقدام‌های مادر امام عسکری (ع) در مواجهه با فعالیت‌های سیاسی جعفر کذاب پس از شهادت امام عسکری (ع)

Abstract

شیعیان پس از شهادت امام حسن عسکری (ع) با تهدیدها و چالش‌هایی از جمله وجود جعفر کذاب و ادعای امامت وی مواجه شدند. نقش‌های سیاسی اجتماعی مادر امام (ع) نیز فعالیت‌های جعفر به‌اختصار و مجزا تبیین شده است؛ اما نوع اقدام‌ها و تقابل آن دو مغفول مانده است. مقاله حاضر به روش توصیفی - تحلیلی با استفاده از منابع تاریخی متقدم به تحلیل اقدام‌های مادر امام (ع) در مواجهه با رفتارهای سیاسی و روانی جعفر کذاب پس از شهادت امام عسکری (ع) می‌پردازد. بر اساس یافته‌ها، اعتقاد به امام ناشناخته و ناپیدا، نبودِ وصیت آشکار و ادعای امامت چالش‌های امامیه بود که مادر امام (ع) با اقدام‌هایی چون شتاب در بازگشت به سامراء، مقابله با ادعای امامت جعفر با نهادن امام زمان (ع) در برابر او و طرح ادعای وصیت و ادعای میراث و پاسخگویی به شیعیان و رفع تحیر موجب شکست جعفر در برنامه‌های سیاسی و اقتصادی شد